نقد پسااستعماری رمان «بر جاده های آبی سرخ»

نقد پسااستعماری ازجمله پژوهش های میان رشته ای است که برای بررسی و تحلیل متون ادبی، به منظور پی بردن به استراتژی های استعماری نهفته در این متون، رویکردی کاربردی و بسیار موثر به شمار می آید. رمان بر جاده های آبی سرخ اثر نادر ابراهیمی یکی از آثار برجسته ادبیات معاصر فارسی است که در آن، ضمن روایت تاریخ ایران در دوره افشاریه و زندیه به حضور استعمارگران در نواحی جنوب ایران و پیامدهای آن پرداخته شده است. مساله اصلی این پژوهش بررسی مولفه های پسااستعماری و تحلیل بازخوردهای استعمار در این رمان است و در این راستا از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که ساختار اصلی رمان را تضاد و تقابل غرب و شرق یا استعمارگر و استعمارشده تشکیل می دهد و نادر ابراهیمی با نگاهی انتقادی و دیدی متفاوت مهم ترین مولفه های ادبیات پسااستعماری همچون اروپامحوری و مرکززدایی از آن، استعمارگر و استعمارشده، خود و دیگری، خشونت نظام استعماری در برابر ضد خشونت بومی، حکومت دیکتاتوری و دست نشانده غرب، استعمارستیزی، گسست میان تمدن شرق و غرب و نابرابری حقوق انسانی را در این رمان به تصویر کشیده است.