تحولات ساختار اقسام مسائل علم النفس سینوی

در جستار حاضر، به ساختار اقسام علم ‏النفس سینوی در برخی آثار شیخ ‏الرییس پرداخته و کوشیده ‏ایم با مقایسه ساختار اقسام علم ‏النفس ازحیث اجزا و ترتیب در آثار این فیلسوف، تحولات ساختار علم النفس ازمنظر وی را توصیف و تبیین کنیم. اهمیت تحقیق درباره این مسیله از آن جهت است که ما را به اندازه گامی هرچند کوچک به فهم منطق حاکم بر تحولات ساختار اقسام علم‏ النفس ازمنظر شیخ نزدیک می کند. تحلیل و توصیف ساختار اقسام مسایل علم​النفس در آثار بوعلی نشان می​دهد این ساختارها ازحیث تعداد اجزا دچار نابرابری​هایی همچون فقدان، زیادت و نقصان در شمار اجزا، و ازنظر ترتیب اجزا دچار آشفتگی​هایی نظیر ناپیوستگی، وارونگی و انتقال هستند. مقایسه و تطبیق اجزا و ترتیب ساختار اقسام مسایل علم ‏النفس در آثار ابن سینا به ترتیب زمان تالیف، نشان​دهنده سیر کلی تحول در آن‏ها و به دیگر سخن، سیری فزاینده و درحال نوسان بین پیوستگی و ناپیوستگی است. تبیین تحولات ساختار اقسام مسایل علم​النفس سینوی نشان می دهد این تحولات افزون‏ بر بعضی عوامل بیرونی، ناشی از تحولاتی درونی هستند که در ساختارهای دو علم طبیعیات و مابعدالطبیعه سینوی رخ داده​اند.