اثر تغییر اقلیم بر وضعیت خشکسالی تحت سناریوهای SSP3 و SSP5 با استفاده از روش فازی

با توجه به اهمیت شناخت روند و تغییرات خشکسالی تحت سناریوهای اقلیمی در آینده، هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات ویژگی های خشکسالی همچون درصد فراوانی دوره های خشک و تر و روند تغییرات خشکسالی براساس شاخص خشکسالی فازی (در مقیاس های زمانی 3، 6 و 12 ماهه) تحت سناریوهای SSP 3_7.0 و SSP 5_8.5 از جدیدترین گزارش اقلیمی (CMIP6) است. لازم بذکر است که در تحقیق حاضر از داده های 6 ایستگاه سینوپتیک واقع در حوضه آبخیز کارون طی دوره 2014-1991 به عنوان دوره پایه استفاده شده است و پایش شرایط خشکسالی طی سه دوره آتی شامل 2045-2020، 2072-2046 و 2099-2073 انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که بهترین عملکرد داده های اقلیمی در تخمین شاخص خشکسالی فازی در مقیاس های زمانی 3 و 6 ماهه است، بطوریکه متوسط شاخص همبستگی در این دو مقیاس بیش از 0/90 و شاخص RMSE به 0/14 محدود شده است. علاوه بر این، پایش شرایط خشکسالی حوضه تحت سناریوهای اقلیمی در دوره های آتی حاکی از وجود روند افزایشی در سطح اطمینان 95 درصد، افزایش دوره های خشک و کاهش دوره های تر است. براساس نتایج، مقدار آماره آزمون ناپارامتری من کندال تحت سناریوهای SSP 3_7.0 و SSP 5_8.5 به ترتیب طی دوره 2072-2046 و 2099-2073 بیش از 1/64 برآورد شده است. بطورکلی نتایج نشان داد که مناطق شمالی، شمال غرب و غرب حوضه آبریز کارون بیشتر در معرض شرایط خشک قرار خواهند داشت. لذا با توجه به روند افزایش شاخص خشکسالی فازی به سمت شرایط خشک در ایستگاه های بروجرد، صفی آباد و کوهرنگ، خطر خشکسالی طی دوره های 2073-2099 و 2072-2046 در این ایستگاه ها بیشتر است و ضروری است که برای مدیریت منابع آب و کشاورزی در این مناطق برنامه ریزی و اقدام جدی انجام شود. نتایج این تحقیق می تواند در راستای اعمال سیاست گذاری ها و برنامه ریزی برای مدیریت پایدار منابع آب تحت تاثیر تغییر اقلیم مفید واقع شود.