بهینه سازی مکانی پایگاه های امداد و نجات با رویکرد ارتقاء پوشش خدمات در محورهای اصلی کشور

ایران کشوری است که در طول تاریخ با انواع حوادث و سوانح طبیعی و غیرطبیعی مواجه بوده است. لزوم پاسخگویی موثر به حوادث و سوانح رخ داده در کشور، به دلیل گستره جغرافیایی وسیع آن یکی از چالش های اساسی مدیران بحران به شمار می رود. برنامه ریزی برای به حداقل رساندن زمان پاسخگویی یکی از راهکارهایی است که می تواند به دلیل حفظ زمان طلایی نجات در این زمینه موثر باشد. در این تحقیق پایگاه های امداد و نجات جمعیت هلال احمر به عنوان یکی از عناصر پاسخگویی به حوادث و سوانح که دارای وظایف ذاتی و قانونی در مدیریت بحران است، از نظر نحوه پوشش براساس زمان بهینه پاسخگویی مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف و نوآوری این تحقیق شناسایی مناطق مناسب برای توسعه مراکز امداد و نجات و تعیین شعاع عملکردی پایگاه ها با در نظر گرفتن شاخص های توپوگرافی و محیط جغرافیایی منطقه در محورها و شبکه معابر مختلف و زمان رسیدن مراکز امدادی به محل مخاطره می باشد، بدین منظور از روش تحلیل شبکه ای، تصمیم گیری چند معیاره و الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) استفاده شد. هم چنین برای بهره مندی از آن به عنوان یک تحقیق کاربردی تمام شاخص های مورد نظر در دستورالعمل های ایجاد پایگاه امداد و نجات به صورت مکانی برای بهینه سازی مدل استفاده شده است. اعمال محدودیت ها و مطلوبیت های مکانی با استفاده از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات در بستر شبکه ارتباطی بین شهری اصلی کشور مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد سطح راه های تحت پوشش خدمات امداد و نجات از 33.61 درصد در وضع موجود به 55.46 درصد ارتقاء یافته است.