بررسی ارتباط بین مولفه های تنش کشندی و رویدادهای لرزه ای در حریم گسل مشا

مطالعات نشان می دهد اجرام آسمانی با اعمال نیروی گرانشی هرچند کم خود نسبت به نیروهای تجمیعی زمین ساختی می توانند در ایجاد زمین لرزه موثر باشند. این نیروها در محیط سیال سبب افزایش فشار منفذی و تسهیل گسیختگی و چکانش زمین لرزه می شوند. در این پژوهش پیوند زمین لرزه ها با مولفه های تنش کشندی در حریم گسل امتدادلغز چپگرد مشا بررسی شد. به این منظور از داده های لرزه ایIIEES  و NEIC، از سال 1975 تا 2020 استفاده شد. از تعداد کل 188 رویداد لرزه ای رخ داده در پیرامون گسل با بزرگای بیش از 2، پس از حذف پیش لرزه و پس لرزه به روش ریزنبرگ و درنظرگرفتن بزرگای کامل شده (8/2 = Mc)، تعداد 84 رویداد بررسی شد.    با توجه به گسلش سطحی و موقعیت کانونی زمین لرزه ها و با این فرض که رویدادها در صفحه گسلی رخ داده اند، معادله ریاضی صفحه گسلی برازش و در قالب قطعات گسلی مدل شد. سپس مولفه های تنش اصلی و برشی در چارچوب (قاب) صفحه با کمک ماتریس تبدیل گنجانده و محاسبه شد. نتایج نشان می دهد مولفه افقی شمالی- جنوبی تنش کشندی، بیشترین تاثیر را بر نیروهای زمین ساختی گذاشته و آن بخش از این مولفه که به سمت جنوب عمل کرده است، سبب به چپ راندن پوش تنش گسیختگی مور و تسهیل در چکانش زمین لرزه شده است.    رویدادها در قاب صفحه های مدل شده به روش آزمون شوستر و دوجمله ای، در دو حالت متعارف فاز 360 و 180± درجه از نظر آماری بررسی شدند. نتایج این آزمون در سطح آزمون 5%، همبستگی مناسبی را بین نیروهای کشندی و زمین لرزه ها در محدوده بزرگای 9/4-8/2 نشان نمی دهد، ولی با دسته بندی داده ها، مشخص شد که مولفه های تنش برشی کشندی با زمین لرزه هایی با بزرگای 3 تا 9/3 مرتبط هستند.