بازاندیشی در آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری در پرتو رای 2021 شعبه ویژه دیوان بین المللی حقوق دریاها در قضیه موریس/ مالدیو

در خصوص غیر الزام آور بودن نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری، هم در رویه قضایی دیوان و نظرات قضات آن و هم در دکترین تقریبا اتفاق نظر وجود دارد. با وجود این، در خصوص آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری تعدد آراء وجود دارد. رای اخیر شعبه ویژه دیوان بین المللی حقوق دریاها در قضیه موریس/ مالدیو در مرحله رسیدگی به اعتراض مقدماتی، که با استناد به نظر مشورتی 2019 دیوان بین المللی دادگستری در قضیه مجمع الجزایر چاگوس، منجر به رد یکی از اعتراض های مقدماتی دولت مالدیو گردید، این پرسش را مطرح می نماید که از منظر حقوق بین الملل چه وزن و اعتباری را می توان برای آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری قایل شد؟ اگرچه اکثر صاحب نظران بر این باورند که آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان را نمی توان نادیده گرفت، اما به نظر می رسد در خصوص وزن آثار حقوقی تمام نظرات مشورتی نمی توان یک حکم واحد صادر کرد، بلکه باید معیارها و ضوابطی را تعیین نمود که با کمک آنها وزن آثار حقوقی هر نظر مشورتی به صورت جداگانه مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرد.