بهینه سازی شرایط استخراج ترکیبات زیست فعال از گلبرگ های گل راعی به روش سطح پاسخ

در این پژوهش جهت عصاره گیری از گل های گل راعی از امواج فراصوت استفاده شد. اثر نسبت متانول به آب (77/24، 35، 50، 65 و 22/75 درصد)، زمان (59/1، 5، 10، 15 و 40/18 دقیقه) و دما (77/24، 35، 50، 65 و 22/75 درجه سانتی گراد) بر استخراج ترکیبات فنولی، فلاونوییدی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره به دو روش قدرت آنتی اکسیدانی احیاء آهن (FRAP) و دی فنیل پیکریل هیدرازیل (%DPPH) با استفاده از روش سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی بررسی شد. بر اساس نتایج بهترین نسبت تیمارها مربوط به نسبت 50 درصد متانول به آب، زمان 15 دقیقه و دمای 70 درجه سانتی گراد بود. در شرایط بهینه مقدار فنول کل 46/28 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک، مقدار فلاونویید کل 75/19 میلی گرم کویرسیتین بر گرم وزن خشک، مقدار فعالیت آنتی اکسیدانی (%DPPH) 23/89 درصد و مقدار فعالیت آنتی اکسیدانی (FRAP) 57/3 میکرومول آهن در گرم وزن خشک بود. مطلوبیت بدست آمده در شرایط بهینه برای متغیرها و پاسخ های مورد بررسی 895/0 بود. بر طبق نتایج ترکیبی از آب و متانول نسبت به استفاده انفرادی هر کدام از حلال ها در استخراج پلی فنول ها کاراتر عمل کرده است. از سویی دیگر افزایش دما (حدود 15 دقیقه) و زمان (حدود 65 درجه سانتی گراد) عصاره گیری، منجر به افزایش ترکیبات فنولی می شود. با توجه به کارایی امواج فراصوت در بهبود فرآیند استخراج نسبت به سایر روش های عصاره گیری و تطابق داده های حاصل از آزمایش با مدل های پیش بینی شده توسط روش سطح پاسخ، به نظر می رسد که تلفیق این دو روش در بهینه سازی استخراج آنتی اکسیدان های فنولی از گل راعی بسیار مناسب است.