بهینه سازی اثر همزمان تغییر پارامترهای رنگبری بر پایداری اکسایشی، کارایی رنگبری و حفظ ترکیبات ارزشمند روغن ذرت به روش سطح پاسخ (RSM)

یکی از مهمترین مراحل فرایند تصفیه برای روغن های خوراکی، مرحله ی رنگبری می باشد. رنگبری یک فرایند جذب است که شامل استفاده از خاک رس فعال شده با اسید به منظور حذف اجزای نامطلوب روغن است. بدین ترتیب بهینه سازی پارامترهای رنگبری به طور عمده دما، زمان و غلظت خاک رنگبر به منظور جلوگیری از تغییرات نامطلوب روغن در مراحل بعدی و در طول نگهداری ضروری است. در این تحقیق روغن ذرت انتخاب شد و اثر تغییر پارامترهای رنگبری بر ویژگی های شیمیایی روغن به منظور بهینه سازی فرایند موردمطالعه قرار گرفت. برای این منظور اثر زمان (15، 25، 35، 45 و 55 دقیقه)، دما (80، 90، 100، 110 و120 درجه سانتی گراد) و غلظت خاک رنگبر (4/0، 6/0، 8/0، 1 و 2/1درصد) با استفاده از طرح آماری سطح پاسخ در 5 سطح به روش طرح مرکب مرکزی Central Composite Design با هدف کاهش مصرف خاک رنگبر بررسی شد. اثر پارامترهای رنگبری بر پایداری اکسایشی (عدد پراکسید، عدد آنیسیدین، عدد توتوکس، مقدار اسید چرب آزاد، تست رنسیمت و جذب ویژه در 232 نانومتر و  270 نانومتر)، کارایی رنگبری (مقدار کاروتنویید) و ترکیبات بیواکتیو (مقدار استرول ها) در روغن ذرت مطالعه گردید. نتایج نشان داد پس از بهینه سازی بهترین شرایط برای مرحله رنگبری در روغن ذرت به منظور به حداقل رساندن ناخالصی ها، حفظ ترکیبات بیواکتیو و حداقل مصرف خاک رنگبر زمان  59/35 دقیقه، دمای  61/103 درجه سانتیگراد و غلظت خاک رنگبر 1 درصد بود که قادر بود 57 درصد انتظارات را برآورده کند. نتایج عملی هیچ اختلاف معناداری با مقادیری که از طریق تیوری بدست آمده بود نشان نداد و موید این نتایج بود.