عوامل پیشگویی کننده اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه از پوکی استخوان: کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی تلفیقی با سواد سلامت

با توجه به تاثیر بالقوه سواد سلامت در تقویت الگوی اعتقاد بهداشتی و همچنین نقش سواد سلامت در اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه و نظر به نقش رابطین بهداشتی در انتقال پیام های بهداشتی به جامعه، این مطالعه با هدف تعیین عوامل پیشگویی کننده اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه از پوکی استخوان با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی تلفیقی با سواد سلامت در بین رابطین بهداشتی اجرا شد. 

در یک پژوهش مقطعی از نوع تحلیلی، 290 نفر از رابطین بهداشتی فعال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر قزوین در سال 1399 از طریق نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد موجود براساس الگوی اعتقاد بهداشتی، ابزار سنجش سواد سلامت بزرگسالان ایرانی و پرسشنامه سنجش اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه از پوکی استخوان بود. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 و با به کارگیری آمارهای توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه، تحلیل شدند. 

میانگین و انحراف معیار نمره سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه به ترتیب 12/54±65/47 و 1/417±6/104 بود. آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد سازه های موانع درک شده (0/026=P ،155/-0=β)، خودکارآمدی (0/009=P ،0/317=β) و سواد سلامت (0/016= P،0/259=β)، پیشگویی کننده اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه از پوکی استخوان بودند. این متغیرها در مجموع، قادر به پیش بینی 37/8 درصد تغییرات رفتار بودند.   

الگوی اعتقاد بهداشتی تلفیقی با سواد سلامت می تواند به عنوان چارچوبی مناسب جهت طراحی مداخلات آموزشی به منظور ترغیب رابطین بهداشتی برای اتخاذ رفتارهای تغذیه ای پیشگیرانه از پوکی استخوان به کار برده شود.