تاثیر ضدعفونی بذر بر روی شاخص های کیفی جوانه زنی و وقوع بیماری سیاهک آشکار جو

آسان ترین و به صرفه ترین روش جلوگیری از خسارت بیماری سیاهک آشکار جو کاربرد بذر سالم و ضدعفونی با قارچکش های شیمیایی است. هدف از این پژوهش بررسی آلودگی مزارع جو به بیماری سیاهک آشکار و تاثیر آلودگی بذر و ضدعفونی با قارچکش های ایپرودیون-کاربندازیم و کاربوکسین تیرام روی صفات مرتبط با جوانه زنی، وقوع بیماری و پاسخ های سیستم دفاع آنتی اکسیدانی است. نمونه های بذری از مزارع استان های اصفهان، مرکزی، زنجان، تهران، البرز، آذربایجان غربی، همدان، خراسان رضوی، قزوین، قم، سمنان، فارس، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و ایلام جمع آوری و از نظر آلودگی به سیاهک آشکار بررسی شدند.  در مجموع، حدود 13 درصد از مزارع در دامنه 1/1 - 05/0 درصد به بیمارگر سیاهک آشکار آلوده بودند. آلودگی بذر بدون تاثیر روی درصد جوانه زنی به طور قابل توجهی موجب کاهش شاخص های بنیه شد. ضدعفونی با قارچکش های شیمیایی موجب بهبود شاخص وزنی بنیه، ضریب سرعت و متوسط زمان لازم برای جوانه زنی بذور سالم و آلوده شد. به طور کلی، کارایی قارچکش های شیمیایی روی میزان وقوع بیماری بر اساس نوع قارچ کش و میزان آلودگی بذر متفاوت بود. ضدعفونی بذر با ایپرودیون-کاربندازیم در مقایسه با کاربوکسین تیرام به طور معنی داری موجب بهبود خصوصیات کیفی بذر و کاهش میزان وقوع بیماری شد. بررسی سازوکارهای بیوشیمیایی نشان داد که سطح فعالیت  آنتی اکسیدانت های آنزیمی (آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و پلی فنل اکسیداز) و محتوای ترکیبات فنلی در سنبله های حاصل از بذر آلوده و ضدعفونی شده بالاتر از شاهد سالم بود. همچنین، ضدعفونی با قارچکش های شیمیایی موجب افزایش محتوای پروتیین کل و کاهش شاخص پراکسیداسیون غشای سلولی در مقایسه با شاهد شد. این پژوهش یافته های جدیدی را درباره تاثیر آلودگی بذرزاد در بروز تنش اکسیداتیو و نقش قارچکش های شیمیایی در تحریک سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در مقاومت پایه جو ارایه می دهد که می توانند در مدیریت موثر بیماری مورد استفاده قرار گیرند.