اثر تغییر کاربری اراضی بر کیفیت آب زیرزمینی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز دامغان)

بخش اصلی نیاز آبی کشور در مناطق خشک و نیمه خشک از آب های زیرزمینی تامین می شود، بنابراین بررسی تغییرات کیفی و کمی این آب ها و علل اثرگذار بر آن ها اهمیت ویژه ای دارد. تغییرات کاربری اراضی می تواند باعث تغییراتی در کیفیت آب های زیرزمینی شود. در اینجا تغییرات کاربری اراضی طی سال های 2003 تا 2020 در حوضه آبخیز دامغان با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 8، 7 و 5، نرم افزار eCognition و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفت. از 1760 حلقه چاه در سطح استان جهت میان یابی، تهیه دقیق نقشه های کیفیت آب زیرزمینی و استخراج نقشه زمین آمار و از اطلاعات 58 حلقه چاه عمیق در داخل حوضه به منظور تحلیل و بررسی تغییرات کیفی استفاده شد. نتایج نشان داد سطح مراتع، جنگل و اراضی کشاورزی کاهش و سطح باغ ها، مناطق شهری، اراضی بدون پوشش و منابع آب سطحی (ناشی از احداث سد) افزایش یافته است. در این دوره تغییرات کیفی آب های زیرزمینی شامل کلر 01/1 میلی اکی والان افزایش، سولفات 34/0 میلی اکی والان کاهش، بی کربنات 46/0 میلی اکی والان افزایش، منیزیم 32/0 میلی اکی والان افزایش، کلسیم 25/2 میلی اکی والان کاهش و سدیم 58/3 میلی اکی والان افزایش، هدایت الکتریکی 81/44 میکرو موس بر سانتی متر افزایش، غلظت املاح محلول 88/103 میلی گرم بر لیتر افزایش و اسیدیته 09/0 افزایش است. این تغییرات با نرم افزار R مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان دادند تغییرات کیفیت آب در ارتباط با تغییرات کاربری اراضی است.