بررسی انتقادی رویکرد ماریو آلای برای حل مسئله تعین ناقص نظریه های مکانیک کوانتومی در دفاع از رئالیسم علمی
تعین ناقص تجربی از جمله مسایلی است که موضع ریالیست ها در مورد شناخت مشاهده ناپذیرها را با چالش روبه رو می سازد. ماریو آلای در پاسخ به این مسیله مدعی است که تعین ناقص (چه در گذشته و چه امروزه) نتوانسته و نمی تواند موضع ریالیسم علمی را با اشکال روبه رو سازد. او ابتدا همصدا با دیگر ریالیست ها، مزیت های نظری را برای شکستن تعین ناقص معرفی می کند و برای رهایی از ایرادات به کارگیری مزیت های نظری، راهکار ویژه ای ارایه می دهد. با این که آلای معتقد است که مزیت های نظری به خوبی می توانند تعین ناقص بروزیافته در مورد بیشتر نظریه ها در تاریخ علم را بشکنند، اقرار دارد که امروزه به واسطه به کارگیری مزیت های نظری، تعین ناقص بین بدیل های مکانیک کوانتومی شکسته نمی شود. به همین دلیل، وی برای دفاع از موضع ریالیستی در این مورد ویژه، راه حل جدیدی را ارایه می دهد که در آن بر توافقات و اشترکات مشاهده ناپذیر مفروض در هستی شناسی های نظریه های بدیل انگشت می گذارد. در این مقاله، با بررسی انتقادی رویکرد ماریو آلای در مواجهه با مسیله تعین ناقص تجربی نشان داده می شود که راهکار وی برای رفع ایرادات به کارگیری مزیت های نظری خالی از اشکال نیست. همچنین راه حل پیشنهادی اش برای حفظ موضع ریالیستی در مورد نظریات مکانیک کوانتومی با سه اشکال مواجه است: تقلیل نظریات بدیل به یکدیگر و منحل کردن مسیله به جای حل مسیله، ناسازگاری و ابهام در صدق اشتراکات، و نبود تضمین در وجود اشتراکات و ناکارمدی برای تعمیم راه حل برای موارد احتمالی دیگر.
-
معمای انقلاب علمی در تمدن اسلامی
*
نشریه تاریخ فلسفه اسلامی، پاییز 1403 -
مقایسه معرفت شناختی اختلاف نظر معقول نزد کوهن و فایرابند
*
نشریه اندیشه فلسفی، پاییز 1402 -
آموزش فیزیک و پرورش شهروندان مطلوب (بخش دوم)
دکتر سید هدایت سجادی
فصلنامه رشد آموزش فیزیک، تابستان 1402 -
جایگاه تربیت شهروند مطلوب در نظام آموزشی
دکتر سید هدایت سجادی
فصلنامه رشد آموزش فیزیک، بهار 1402