آشکارسازی تغییر اقلیم در استان لرستان با استفاده از شاخص های حدی

شناسایی رخدادهای فرین از نظر زمانی و مکانی در یک منطقه طی دوره مشخص می تواند نقش مهمی در مدیریت و کنترل پیامدهای ناشی از این رخدادها داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی رخدادهای فرین دما و بارش استان لرستان است. داده های مورد استفاده شامل داده های بارش، بیشینه و کمینه دمای روزانه نه ایستگاه سینوپتیک استان لرستان طی دوره آماری مشترک 28 ساله (2017-1990) است. محاسبه شاخص های حدی (26 شاخص حدی بارش و دما بر اساس توصیه گروه کارشناسی CCL/CLIVAR) با استفاده از قابلیت های نرم افزار R انجام و روند تغییرات هر یک از شاخص ها با استفاده از آزمون من کندال بررسی شد. نتایج بررسی روند رخداد شاخص های حدی سرد و گرم نشان داد که برای تمامی ایستگاه ها در حالت کلی، روند شاخص های گرم با افزایش و روند بیشتر شاخص های سرد با کاهش همراه شده است. بین شاخص های حدی گرم، بیشترین روند افزایشی به ترتیب برای شاخص شب های گرم و روزهای گرم رخ داده است. روند افزایشی برای شب های گرم تمامی ایستگاه ها در سطح 99 درصد و برای شاخص روزهای گرم در 23 درصد ایستگاه ها در سطح 95 درصد و برای 77 درصد در سطح 99 درصد معنی دار است. بین شاخص های حدی سرد، بیشترین کاهش برای روزهای یخبندان و روزهای سرد رخ داده است. روند کاهشی روزهای یخبندان برای 45 درصد از ایستگاه ها در سطح 99 درصد و روند کاهشی روزهای سرد برای 77 درصد از ایستگاه ها در سطوح مختلف 90، 95 و 99 درصد معنی دار هستند. نتایج حاصل از بررسی فراوانی رخداد و روند شاخص های حدی بارش نشان داد که مجموع بارش این استان همانند بسیاری از مناطق کشور با کاهش مواجه شده است. در مقابل، وقوع بارش های حداکثری علاوه بر این که در سطح استان قابل توجه است، طی دوره 2017-1990 روند افزایشی داشته اند. این شرایط می تواند بیانگر افزایش بارش های شدید و کوتاه مدت و در مقابل کوتاه تر شدن فصل بارش منطقه باشد.