مطالعه ریختی و تشریحی ساختارهای رویشی و زایشی در ارس (Juniperus seravshanica L.)

جنس ارس که نسبت به یخبندان و خشکی بسیار مقاوم است کاربردهای دارویی و صنعتی متعددی دارد. باززایی پایین یکی از مشکلات آن است که مطالعه ساختار گیاه و چگونگی پراکنش آن در زیستگاه های مختلف، به بررسی این کاهش کمک می کند. ارس زراوش (Juniperus seravshanica) که در مناطق مختلف استان کرمان پراکنش داشته ارس نامیده می شود. پراکنش گیاهان جوان کم و بیشتر در شکاف کوه یا صخره ها هستند اما در گلوچار، پراکنش بهتری دارند. برگ های گیاهان جوان سوزنی سه تایی اما در گیاهان بالغ هر دو نوع برگ فلسی و سوزنی دیده می شوند. برگ های اصلی (فلسی) متقابل متلاقی، و دارای اپیدرم و هیپودرم لیگنینی، پارانشیم نردبانی، و مجاری رزین هستند. گیاه دو پایه اما در برخی گیاهان نر، تعدادی مخروط ماده تشکیل می شود. مخروط های نر کوچک، زرد رنگ، غیر چوبی و بدون ساختارهای ترشحی و اسکلریدها هستند که 14-8 فلس و هر فلس 5-3 کیسه گرده با گرده دارای اینتین موسیلاژی است. مخروط ماده دارای 10-6 فلس که قبل از گرده افشانی، از یکدیگر فاصله می گیرند تا تخمک ها را که دارای گردن طویلی هستند در معرض گرده قرار دهند. سپس متصل و سته مانند می شوند. مخروط های ماده جوان سبز و طی بلوغ آبی تا قهوه ای می شوند. تعداد زیادی از مخروط ها طی مراحل اولیه نمو، خشک و می ریزند. مجموعه ای از مخروط های یکساله و دو ساله با هم روی گیاه دیده می شود که حجم عمده آنها را اسکلریدها تشکیل می دهند. همچنین دارای مجاری رزین با بوی مطبوع می دهد. هر میوه دارای 6-2 دانه است که اغلب آنها پوک یا دارای جنین رشد نیافته هستند.