تاثیر نظام های خاک ورزی، مدیریت بقایای گیاهی و کاربرد کود پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.)

به منظور بررسی اثر نظام های خاک ورزی، مدیریت بقایای گیاهی و کاربرد کود پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک گیاه دارویی چای ترش (Hibiscus sabdariffa)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 98-1397 به صورت اسپیلت پلات- فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عوامل آزمایشی شامل نظام های خاک ورزی در سه سطح بدون خاک ورزی، خاک ورزی کاهشی (دیسک) و خاک ورزی متداول (گاوآهن + دیسک) به عنوان عامل اصلی و میزان بقایای گیاهی در سه سطح (صفر، حفظ 30 درصد بقایا و حفظ 60 درصد بقایا) و کود سولفات پتاسیم در سه سطح (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. ویژگی های مورد مطالعه شامل: عملکرد کاسبرگ خشک، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، مقدار کلروفیل a، b و کاروتنویید، آنتوسیانین، فلاونویید و پروتیین بودند. نتایج نشان داد که برهم کنش نظام های خاک ورزی، بقایای گیاهی و سولفات پتاسیم بر تمامی ویژگی های مورد بررسی (به جز شاخص برداشت) معنی دار بود. بیشترین عملکرد کاسبرگ خشک چای ترش از تیمار برهم کنش اثرات سه گانه نظام خاک ورزی کاهشی، حفظ60 درصد بقایای گیاهی و 150 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم (7/3221 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که نسبت به شاهد بیش از 100 درصد افزایش داشت. بالاترین میزان آنتوسیانین کاسبرگ از تیمار خاک ورزی متداول و حفظ30 درصد بقایای گیاهی و 75 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم (4/0 میکرو مول بر گرم وزن تر) حاصل گردید. استفاده از خاک ورزی متداول و حفظ 30 درصد بقایا و 75 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم سبب افزایش کلروفیل a، b و کاروتنویید شد. همچنین تیمار های بدون خاک ورزی و خاک ورزی متداول سبب افزایش میزان فلاونویید (19 میلی گرم گلوکز بر گرم وزن تر نمونه) و پروتیین سر شاخه ها (200 میلی گرم بر گرم وزن تر) گردید. نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی اثرات سه گانه نظام های خاک ورزی (کاهشی و متداول) توام با مدیریت بقایای گیاهی (حفظ 60 و 30 درصد بقایا) و کاربرد کود پتاسیم (150 و 75 کیلوگرم در هکتار) نه تنها به کاهش آلودگی محیط زیست کمک می کند، بلکه در افزایش عملکرد و ویژگی های فیزیولوژیک چای ترش در منطقه سیستان نقش موثری ایفا می کند.