بررسی اثر اندازه مریستم و منشاء پیوندک در ریزپیوندی گیلاس در شرایط درون شیشه ای

این مطالعه، با هدف بررسی تاثیر اندازه و منشاء پیوندک روی ریزپیوندی گیلاس در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در طی سال های 1396-1394 انجام شد. این پژوهش در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور اول: رقم در هفت سطح (’زرد‘، ’سیاه مشهد‘، ’دوم رس‘، ’بینگ‘، ’پیش رس‘، ’تکدانه ‘ و ’حاج یوسفی‘) و فاکتور دوم: نوع پیوندک در چهار سطح (ریزپیوندک با اندازه های دو و پنج میلی متری با منشاء درون شیشه ای و برون شیشه ای) بود. عملیات ریزپیوندی با ریزپیوندک هایی از نوک شاخه ارقام گیلاس روی پایه های ’گیزلا 6 ‘ به روش اسکنه انجام شد. گیاهان ریزپیوندی شده، ابتدا برروی محیط کشت MS حاوی یک میلیگرم برلیتر بنزیل آمینو پورین (BAP) و بعد از سه هفته، در محیط پرلیت با محلول غذاییMS  حاوی یک میلی گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید (IBA) قرار گرفتند و سپس به بستر پرلیت:پیت موس (به نسبت یک :یک) منتقل شدند. نتایج نشان داد که در همه شاخص ها بین تیمارهای نوع پیوندک و اثرات متقابل رقم در نوع پیوندک، به جز زمان گیرایی پیوند، اختلاف معنی دار بود، اما تفاوت معنی داری بین ارقام (به جز رشد طولی پیوندک) وجود نداشت. در نوع پیوندک، ریزپیوندک های پنج میلی متری با منشاء درون شیشه ای دارای بیشترین درصد موفقیت پیوند (42 درصد)، تعداد برگ (7/3)، رشد طولی (3/6 سانتی متر) و زمان گیرایی پیوند (دو روز) بودند و در نهایت در بین تمام ریزپیوندهای موفق، درصد ریشه زایی، 41 درصد و درصد سازگاری، 3/25 درصد بدست آمد. در مجموع استفاده از ریز پیوندک های 5 میلی متری درون شیشه ای در همه ارقام گیلاس، برای ریزپیوندی روی پایه ’گیزلا‘ کارایی بهتری داشت.