تحلیل اهمیت شاخص ‏های توسعه پایدار شهری در ایران و مقایسه آن با شاخص‏ های جهانی

امروزه گسترش شهرنشینی مسایل بسیاری را برای کشورهای جهان و به خصوص کشورهای در حال توسعه به وجود آورده است. ایران یکی از کشورهای در حال توسعه است که در سال های اخیر، به دلیل افزایش جمعیت، به خصوص در مناطق شهری، گرفتار آسیب‏های فراوان شده است. در سال‏های اخیر کشورهای جهان تلاش کرده‏اند با استفاده از توسعه پایدار شهری بر مشکلات ناشی از شهرنشینی ناپایدار چیره شوند. در این زمینه، محققان مطالعه پیش رو را با هدف تعیین تفاوت‏ها و شباهت‏های سیستم‏های ارزیابی پایداری موجود در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته و تبیین نیازهای کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، برای بهبود مدیریت مناطق شهری انجام داده‏اند. بنابراین، در تحقیق حاضر شاخص‏های پایداری شهری جهانی نظیر BREEAM Community، CASBEE-UD، GBI Township، LEED-ND، IGBC Green Townships، GRIHA-LD، Green Star، و IUSAF بررسی و با سامانه مورد نظر در کشور ایران (IUSI) مقایسه شد. در این فرایند، تفاوت‏ها و شباهت‏های سامانه‏های ارزیابی منتخب از نظر نوع و میزان اهمیت شاخص با یک دیگر مقایسه شد. بر پایه نتایج تحقیق، چالش‏های شهرنشینی در کشورهای مختلف جهان بر اساس سطح توسعه یافتگی و وضعیت محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، و ژیوپلیتیک با یک دیگر متفاوت است. به علاوه، مهم‏ترین شاخص‏های سنجش پایداری شهرها در کشورهای توسعه یافته شامل انرژی، منابع و رفاه اجتماعی، محیط مصنوعی، هوشمندسازی، و محیط زیست شناسایی شد؛ درحالی که شاخص‏های با ارجحیت بالا در کشورهای در حال توسعه شامل برنامه‏ریزی و توسعه جامعه، مدیریت منابع زیرساخت، حمل ونقل، امنیت و اقتصاد محلی، اشتغال، و مهم‏تر از همه دسترسی به آب سالم تعیین شد. همچنین، یافته‏ های تحقیق حاضر حاکی از آن است که با بومی‏سازی سامانه ‏ها و شاخص‏های مربوط به ارزیابی پایداری برای هر کشور یا منطقه یا استان می‏توان به ارزیابی دقیق‏تری دست یافت که کمک شایانی در جهت برنامه ‏ریزی ‏های آتی با هدف پیشبرد اهداف توسعه پایدار به شمار می‏رود.