بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی چندبعدی بر تجربه سوگ و شدت سوگ در بازماندگان متوفیان ناشی از کووید 19

 با توجه به همه‌گیری بیماری کووید 19 و آمار بالای مرگ‌ومیر ناشی از آن، یکی از مسایل روان‌شناختی که بعد از همه‌گیری کووید 19 افراد با آن دست و پنجه نرم می کنند، سوگ و داغ‌دیدگی است. ازاین‌رو، نیاز به بررسی اثربخشی شیوه‌نامه‌های مشاوره سوگ برای ارایه خدمات مناسب به افراد سوگوار در دوران همه‌گیری وجود دارد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان‌درمانی معنوی چندبعدی بر تجربه سوگ و شدت سوگ در بازماندگان متوفیان ناشی از کووید 19 بود.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه‌ آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری است. جامعه آماری پژوهش تمام افراد سوگواری بود که یکی از اعضای خانواده شان را به‌دلیل بیماری کووید 19 در سال 1401-1400 از دست داده بودند. از میان این افراد 34 نفر به‌صورت هدفمند نمونه پژوهش در نظر گرفته شدند و به‌صورت تصادفی به دو گروه 17 نفره (آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه تجربه سوگ و مقیاس شدت سوگ بود. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

یافته‌ها:

 نتایج تحلیل آماری به‌روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که روان‌درمانی معنوی چندبعدی در بهبود تجربه سوگ و کاهش شدت سوگ در بازماندگان متوفیان ناشی از کووید 19 اثربخش بود. همچنین اثر تعاملی گروه × زمان برای مولفه‌های احساس گناه، تلاش برای توجیه، واکنش‌های بدنی، قضاوت شخص با دیگران و خجالت و شرمندگی تجربه سوگ در مقدار 01/0؛ برای مولفه احساس ترک‌شدن در مقدار 05/0 و همچنین برای متغیر شدت سوگ در مقدار 01/0 معنادار بود.

نتیجه‌گیری:

 بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده، پژوهش حاضر از اثربخشی مشاوره معنوی در بهبود تجربه سوگ و کاهش شدت سوگ قویا حمایت کرده است. یافته‌ها نشان‌ می‌دهد که توجه به ویژگی‌های زمینه‌ای افراد همانند مذهب و دین می‌تواند در کاربست مشاوره مفید و موثر واقع شود.