خاتم الاولیا: بررسی تاثیر ابن عربی بر ابن ابی الجمهور در کتاب مجلی مرآه المنجی

کتاب مجلی مرآه المنجی فی الکلام والحکمتین والتصوف کتابی کلامی است که در آن به وضوح تاثیر ابن عربی و تعالیمش دیده می شود و به نوعی تلفیق مباحث کلام و فلسفه با رنگ و بوی عرفان و قواعد سیر و سلوک متصوفه است. این کتاب با ملاک قراردادن معارف و کلام تشیع از یک سو، و تاثیرپذیری از تعالیم عرفا، خصوصا ابن عربی، از سوی دیگر، سعی در تبیین کلام شیعی، خصوصا بحث ولایت، دارد. مباحث این کتاب متاثر از عرفای مسلمان، به ویژه عقیده ابن عربی و شارحانش، خصوصا سید حیدر آملی، است، به نحوی که می توان او را ادامه دهنده تفکر تقارب حکمت شیعی و عرفان ابن عربی دانست. گرچه در مباحث انسان کامل و بحث قطب و ولایت به شدت متاثر از ابن عربی است، اما برداشت ابن ابی الجمهور از عبارات ابن عربی در باب خاتم الاولیا شبیه برداشت سید حیدر آملی از عبارات ابن عربی است که خاتم ولایت مطلقه را حضرت علی (ع) و خاتم ولایت مقیده را حجه بن الحسن (ع) می داند. در این مقاله با محور قراردادن کتاب مجلی مرآه المنجی به دنبال تبیین تاثیر ابن عربی در مباحث این کتاب، خصوصا بحث ولایت و خاتم الاولیا، هستیم.