تعیین عوامل موثر بر مخارج خوراکی خانوارهای شهری کشور: با استفاده از رگرسیون کوانتایل - مقایسه سال های 1395 و 1400

مطالعات داخلی محدودی وجود دارد که داده های بررسی درآمد و هزینه خانوار (HIES) را تجزیه و تحلیل کرده و عوامل موثر بر مخارج غذای خانوار را تعیین کرده است. بنابراین تحلیل تغییرات رخ داده در رفتار مصرف خانوارها با توجه به شوک های فراوانی از جمله تحریم های اقتصادی از سال 1397 و شیوع کرونا از سال 1399 به اقتصاد ایران بسیار ضروری است. مطالعه حاضر به این موضوع مهم پرداخته است.در این پژوهش، رگرسیون کوانتایل با لحاظ 9 کوانتایل 1/0 تا 9/0 برای 2 سال 1395 به عنوان یک سال نسبتا باثبات و 1400 به عنوان سالی بعد از بروز شوک ها بر روی داده های خلاصه نتایج آمارگیری از هزینه و درامد خانوارهای شهری اجرا شد. بر اساس نتایج به دست آمده از بین 16 متغیر درنظر گرفته شده، در سال 1395 جنس، سطح تحصیلات و وضعیت زناشویی سرپرست خانوار و سرانه یارانه دریافتی اعضای خانوار و در سال 1400 وضعیت سواد، سطح تحصیلات و وضعیت زناشویی سرپرست خانوار در هیچ یک از کوانتایل ها تاثیر معنی داری بر روی مخارج خوراکی خانوار نداشته اند. لذا متغیرهای جنس سرپرست خانوار و سرانه یارانه دریافتی اعضای خانوار که در سال 1395 معنی دار نبوده اند در سال 1400 معنی دار شده اند.نکته قابل توجه افزایش ضریب اثرگذاری درامد سرانه در سال 1400 در مقایسه با سال 1395 است که نشان دهنده افزایش حساسیت مخارج خوراکی به درامد و کاهش چسبندگی های مخارج خوراکی خانوار به مقادیر پیشینش است که می تواند نشان دهنده کاهش توان اقتصادی خانوار در طی این 5 سال است.