استکبار شناسی در اندیشه امام علی (ع) بر اساس خطبه قاصعه

نهج البلاغه آینه‌ی اندیشه‌های همه جانبه‌‌ی امام علی (ع) است که نمایان کننده اخلاق صحیح انسانی است. خطبه قاصعه از طولانی‌ترین خطبه های نهج البلاغه است که شامل مواعظ، پند و اندرزها، نهی تکبر و خودپسندی و رذایلی چون زیاده‌روی در ستم و سرکشی، تعصب جاهلی و فساد اخلاقی است که میان برخی از جوانان کوفه شیوع یافته بود در این خطبه امام به هدف زدودن خوی استکباری که نتیجه‌ی پیروی از راه شیطان است گوشزد می‌کند چرا که استکبار از جمله رذیلت‌های اخلاقی است که مبنای اصلی سقوط انسانی در ورطه بسیاری از نفسانیات و محور اصلی عدول آدمی از انسانیت و غلبه ابعاد مادی و حیوانی در انسان است هر که در مسیر او گام نهد بی تردید اسیر طغیان، غرایز حیوانی خواهد شد به فرموده امیر المومنان او پیشوای متعصبان و سرسلسله مستکبران است. یکی از مهم ترین مشکلات جامعه بشری در عصر امروز و تاریخ بشریت مسیله استکبار و استکبار ستیزی است. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته ضمن بررسی مفهوم استکبار در نهج‌البلاغه و دور نمایی از خطبه قاصعه به بررسی ویژگیها و شاخصه‌های استکبار پرداخته شده است و همچنین در این تحقیق به ارایه نمونه هایی از مصادیق بارز استکبار در کلام نورانی امام (ع) اشاره گردید. در نهایت این نتیجه حاصل شد که خروج از مدار توحید و حرکت درجهت شیطان مبنای اصلی ورود به فرهنگ استکباری است حق ناپذیری، خود بزرگ‌بینی، تعصب‌های دروغین، لجاجت و... را می‌توان از ویژگیهای مستکبران بر شود.