تاثیر طرح پخش سیلاب بر روستاییان حاشیه طرح آبخوان (مطالعه موردی: ایستگاه پخش سیلاب اهرم بوشهر)

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات طرح پخش سیلاب از دیدگاه روستاییان ساکن در حاشیه طرح انجام شد. طرح پخش سیلاب بر آبخوان از سال 1374 در سطح 1259 هکتار از اراضی شهرستان تنگستان در استان بوشهر در قالب ایستگاه تحقیقاتی، آموزشی ترویجی کوثر 3 به اجرا در آمده است. جامعه آماری تحقیق شامل خانوار روستاهای حاشیه طرح پخش سیلاب بر آبخوان اهرم بوشه به تعداد 1600 خانوار شد. متغیر وابسته طرح عبارت است از اثرات طرح آبخوان از دید ساکنان روستاهای واقع در حاشیه طرح که شامل اثرات طرح در زمینه اجتماعی، اقتصادی، خدمات عمومی و خصوصیات هیدرولوژی است. شاخص های فوق در پرسش نامه به زیرشاخص ها تقسیم شد. به منظور اولویت‏بندی شاخص‏ها و زیرشاخص‏های موثر از دیدگاه ذینفعان (روستاییان حاشیه طرح) از پرسش نامه از نوع متغیرهای ترتیبی کیفی و منطبق با طیف لیکرت با 28 گویه به عنوان ابزار اندازه‏گیری استفاده و پس از سنجش روایی و پایایی پرسش نامه از ساکنان حوضه نظرسنجی به عمل آمد. به منظور رتبه‏بندی شاخص‏ها و زیرشاخص‏های موثر، از آزمون فریدمن برای تجزیه واریانس دوطرفه از طریق رتبه‏بندی و نیز مقایسه میانگین رتبه‏بندی گروه‏های مختلف استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که شاخص خصوصیات هیدرولوژی بیش ترین تاثیر را از اجرای طرح آبخوان داشته و جنبه های اقتصادی اجرای پروژه پخش سیلاب بر آبخوان در جایگاه دوم قرار دارد. اجرای پخش سیلاب کم ترین اثر را در زمینه اجتماعی در زندگی روستاییان حاشیه طرح داشته است. هم چنین از منظر جوامع محلی، زیرشاخص "کاهش خسارت های سیل به اراضی و باغات روستا" دارای بیش ترین اهمیت و زیرشاخص "بروز اختلافات و درگیری بین روستاییان منطقه" دارای کم ترین اثر در طرح پخش سیلاب بر آبخوان اهرم بوشهر هستند.