بررسی ارتباط خارش اورمیک با کم خونی و پروفایل آهن در بیماران تحت همودیالیز

خارش مرتبط با بیماری مزمن کلیوی یا خارش اورمیک، علامتی شایع در افراد با بیماری کلیوی پیشرفته می باشد. تا به حال هیچ ایده روشنی درباره پاتوژنز این خارش یافت نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه خارش در بیماران تحت همودیالیز با سطح آهن سرم، فریتین، ظرفیت کل اتصال آهن خون و درصد اشباع ترانسفرین، انجام پذیرفت.

در این مطالعه مقطعی توصیفی- همبستگی، 112 بیمار تحت همودیالیز در مراکز دیالیز بیمارستان رازی قایم شهر و شهروند ساری تحت بررسی قرار گرفتند. وجود خارش و شدت آن به وسیله پرسش نامه و با مقیاس آنالوگ بصری یا Visual Analogue Scale (VAS) سنجیده شد. اطلاعات دموگرافیک شامل سن، جنس، بیماری های زمینه ای، اطلاعات مربوط به دیالیز و نتایج آزمایشگاهی شامل اوره، کراتینین، پتاسیم، کلسیم، فسفر، آلکالین فسفاتاز، هورمون پاراتیرویید، هموگلوبین، آلبومین، آهن سرم، فریتین، ظرفیت کل اتصال آهن خون و درصد اشباع ترانسفرین ثبت گردید.

از 112 بیمار مورد بررسی، 38 بیمار (33/9 درصد) مورد خارش مرتبط با بیماری مزمن کلیوی بودند و 74 بیمار (66/1 درصد) طی شش ماه اخیر خارشی را ذکر نمی کردند. رابطه بین وجود خارش با متغیرهای جمعیت شناختی، اطلاعات مربوط به دیالیز و متغیرهای آزمایشگاهی در بیماران مورد بررسی تحت همودیالیز معنی دار نشد. همچنین هیچ کدام از مولفه ها ارتباط معنی دار با میزان شدت خارش نداشتند (0/05>p).

در این مطالعه رابطه معنی دار بین وجود و شدت خارش با هیچ یک از متغیرهای جمعیت شناختی و پاراکلینیکی در بیماران همودیالیزی مشاهده نشد و فرضیه نقش فقر آهن و آنمی در ایجاد خارش در بیماران تحت همودیالیز رد شد.