طراحی و اعتباریابی الگوی مطلوب پاسخگویی اجتماعی در آموزش پزشکی عمومی، بر اساس درک صاحبنظران

آموزش پزشکی پاسخ گو، در تمام حیطه های عملیاتی خود اولویت مشکلات بهداشتی جامعه را در نظر می گیرد و هدف آن تربیت پزشکانی است که می خواهند و می توانند به جامعه خود خدمت نمایند. بر همین مبنا، هدف مطالعه حاضر طراحی و اعتباریابی الگوی مطلوب پاسخگویی اجتماعی در آموزش پزشکی عمومی بود.

به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، از رویکرد کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد استفاده شد. مشارکت کنندگان پژوهش شامل 21 نفر از مطلعین کلیدی آموزش پزشکی (مدیران، سوپروایزرها، پزشکان هیات علمی، مسیولین آموزش مراکز آموزشی- درمانی) در استان مازندران بود. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده است و روش نمونه گیری، هدفمند از نوع «گلوله برفی» و «نمونه گیری مورد مطلوب» بود. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت و براساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. همچنین برای اعتباربخشی از شاخص مقبولیت استفاده شد.

نتایج پژوهش، نشان دهنده 104 مفهوم ذیل 29 مقوله اصلی است که به صورت مدل پارادایمی در قالب شش طبقه فراگیر شامل (شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، پدیده محوری، راهبردها و پیامدها) مدل پارادایمی پاسخگویی اجتماعی در آموزش پزشکی عمومی را به صورت عمیق و غنی توصیف می نماید.

پژوهش حاضر با کاربست نظریه داده بنیاد، دیدگاه و الگویی کل گرا و نظام مند را در خصوص آموزش پاسخگویی اجتماعی پیشنهاد می کند که می تواند مورد استفاده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سیاستگذاران، برنامه ریزان و کارگزاران مربوطه قرار گیرد.