تبیین شاخص های اخلاق حرفه ای در پژوهش های پزشکی

توجه و پایبندی به اصول اخلاقی مساله ای بسیار مهم و حیاتی در دستیابی به شاخص های توسعه یافتگی پژوهش و تولید علم است. مقاله حاضر با هدف تبیین شاخص های اخلاق حرفه ای در پژوهش از دیدگاه متخصصان علوم پزشکی انجام شد.

این پژوهش با رویکرد کیفی انجام شد. از بین متخصصان دانشگاه های علوم پزشکی که جامعه آماری این مطالعه بودند، 11 نفر از گروه های مختلف به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردید. داده ها با انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته درباره تاثیر شاخص های اخلاق حرفه ای در پژوهش های پزشکی گردآوری و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت.

 نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، 403 کد اولیه بود که بعد از حذف موارد نامرتبط و ادغام کد های مشابه، 239 کد در چهار متغیر اصلی؛ بستر، اخلاق حرفه ای، راهبرد و پیامد حاصل شد.

بر اساس یافته های تحقیق، شاخص ها و مولفه های اخلاق حرفه ای در پژوهش های پزشکی چند وجهی بوده و در ابعاد فردی، سازمانی و اجتماعی بیان می شوند. توجه به ارزش های فرهنگی و اجتماعی، آگاهی از استانداردها، رعایت مبانی اخلاق حرفه ای، غنی سازی کمیته های اخلاق پژوهشی، آموزش، ایجاد انگیزه و رقابت سالم، بودجه بندی صحیح، ارزیابی و نظارت، مطابقت و هدایت پژوهش ها در جهت اهداف و آرمان های جامعه از جمله موارد اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد.