ارزیابی مقاومت کمی به نژاد 1.2 عامل پژمردگی فوزاریومی در توده های بومی خربزه با استفاده از مولفه های شاخص بیماری

بیماری پژمردگی فوزاریومی یکی از مهم ترین بیماری های خربزه (Cocumis melo L.) است که سبب خسارت 20 تا 80% در مزارع خربزه می ‏شود و در شرایط مساعد گسترش بیماری به 100% نیز می رسد. در این پژوهش 46 توده بومی خربزه جمع‏ آوری شده از نقاط مختلف استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و به همراه 2 رگه افتراقی ایزابل و شارنته‏ T به منظور شناسایی منابع جدیدی از مقاومت به بیماری پژمردگی فوزاریومی مطالعه شد. آزمایش ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه اجرا شد. ریشه گیاهچه ها 14 روزه با سوسپانسیون اسپور Fusarium oxysporum f.sp.melonis نژاد 1.2 مایه زنی شد. ارزیابی مقاومت با استفاده از شاخص های سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، دوره نهفتگی بیماری، شدت بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری استاندارد شده در توده ها محاسبه گردید. بررسی تنوع مقاومت توده های مورد مطالعه با استفاده از تجزیه واریانس داده‏ ها حاکی از وجود اختلاف معنی‏ دار 1% بین توده ها برای هر چهار شاخص مورد مطالعه بود. براساس نتایج حاصل از نقشه حرارتی در ژنوتیپ ایزابل و توده قاینات مقاومت به نژاد 1.2 بیماری پژمردگی فوزاریومی وجود دارد. همچنین تجزیه خوشه ای توده ها بر اساس روش وارد منجر به شناسایی شش گروه مقاومت از 46 توده بومی مورد مطالعه به همراه دو رگه افتراقی شاهد شد. نتایج تحقیق حاضر ‏نشان داد براساس هر ‏چهار شاخص فوق ژنوتیپ ایزابل به عنوان شاهد مقاوم و توده های قاینات، تیل مگسی، تیل زرد، تیل طرق، لاکی 1 و تیل ‏کشیده دارای مقاومت به نژاد 2‏‎.‎‏1 عامل بیماری ‏پژمردگی فوزاریومی بودند.‏