شناسایی عوامل گذشته نگر بر حسابداری مدیریت محیط زیست در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

امروزه فعالیت نفت و گاز و پتروشیمی به دلیل ماهیت تکنولوژی آن، بالقوه محیط زیست را آلوده می کند. در صورت عدم توجه به پیامدها و مسایل زیست محیطی باید هزینه های کلانی برای رفع خسارت و ضایعات ناشی از به این موضوع صرف شود. حسابداری مدیریت زیست محیطی  به عنوان ابزار نوین مدیریت, از طریق ارتقای پاسخگویی زیست محیطی, عملکرد زیست محیطی و مالی سازمان را بهبود می بخشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی معیارهای مناسب برای حسابداری مدیریت محیط زیست در صنعت نفت و گاز  و پتروشیمی می باشد. به منظور دستیابی به این مهم، پژوهش در طی سال های 1399 و 1400 در دو مرحله مجزا اجرا گردیده. نخست، پس از مطالعه مبانی نظری پژوهش، بنابر نیاز به استفاده ازتجربیات افراد درگیر در موضوع پژوهش، از روش پژوهش کیفی با استفاده از روش دلفی فازی استفاده شد و سپس رتبه بندی عوامل موثر شناسایی شده با کمک تکنیک AHP انجام شد . حاصل محاسبات ارایه شده انتخاب 15 عامل از 24 عامل گذشته نگر می باشد که به ترتیب عبارتند از: مدیریت آب، ارزیابی چرخه عمر محصول، مدیریت انرژی، مدیریت مواد، مدیریت آلودگی، هزینه های حمایت از محیط زیست، تخصیص هزینه ها، حسابداری مواد و جریان انرژی، مدیریت ضایعات، ارزیابی عملکرد، هزینه های جلوگیری از آلودگی، هزینه های تجدید محیط زیست، ارزیابی ریسک اثرات مختلف زیست محیطی، کیفیت بالا و ارزیابی گذشته از تصمیمات مربوط به هزینه های زیست محیطی.