بررسی میزان تولید هایپرسین و هایپرفورین در لاین ریشه نابجا تولید شده از ژنوتیپ توپاز گل راعی (Hypericum perforatum L. var. Topaz) تحت تاثیرطیف های نوری و غلظت های مختلف IBA

سالیان متمادی است که گونه های مختلف جنس Hypericum spp. برای درمان اختلالات عصبی و افسردگی مورد استفاده قرار می گیرند. اثرپذیری و نوسان بسیار زیاد تولید متابولیت های ثانویه در این گیاه تحت تاثیر شرایط مزرعه ای محرک اصلی تحقیقات مرتبط با کشت در شرایط کنترل شده است. کشت ریشه مویین (تراریخته)، به عنوان جایگزین تولید زراعی گیاهان دارویی برای تولید متابولیت های ثانویه گیاهی در بسیاری از گونه ها به کار رفته، ولی تولید این ریشه ها همیشه با چالش هایی مواجه بوده است که یکی از آن ها سختی القا ریشه مویین می باشد. از این رو تحقیق حاضر با هدف معرفی دستورالعمل کاربردی برای القای ریشه نابجا از ریزنمونه های برگ گل راعی (Hypericum perforatum) تحت تیمار غلظت های مختلف (صفر، 1 ، 2 و 3 میلی گرم در لیتر) اسید ایندول-3-بوتیریک (IBA) و منابع نوری مختلف شامل قرمز، قرمز دور، نور کامل، آبی، و نیز تاریکی مطلق انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که غلظت 2 میلی گرم در لیتر IBA تحت تیمار تاریکی بهترین تاثیر القایی بر تولید ریشه نابجا (33/26 درصد) از ریزنمونه های برگ گل راعی داشت. در بررسی تاثیر منبع نور بر فراوانی القا ریشه نابجا، بیشترین درصد ریشه زایی در تاریکی (33/26 درصد) در ثبت شد. بیشترین میزان هایپرسین در نور قرمز و به دنبال آن نور قرمز دور و آبی (به ترتیب 31/0، 3/0 و 29/0 میلی گرم بر گرم وزن خشک) مشاهده شد، اما منابع مختلف نور تاثیر معنی دار بر محتوای هایپرفورین نشان ندادند. بنابراین بر طبق نتایج به دست آمده بهترین تیمار اکسین جهت القا ریشه نابجا 2 میلی گرم در لیتر IBA و بهترین نور جهت افزایش میزان هایپرسین نور قرمز است.