تاملی بر نظریه مشروعیت سلطنت در فقه سیاسی شیعه

واکاوی نظریه سیاسی اسلام در اعصار گوناگون و توسط محققان مختلف، ظهور بدعت ها و نسبت هایی ناصواب به متفکران اسلامی -خصوصا فقیهان شیعه- را به دنبال داشته است؛ از جمله این نسبت ها می توان به نظریه سلطنت مشروعه به معنی حقانیت حکمرانی شاه اشاره نمود. نسبت این نظریه به برخی از فقیهان شیعه از جانب آقای محسن کدیور مطرح شده است. مسیله این پژوهش، اعتبار سنجی ادعای مذکور است؛ بر این اساس صحت این مدعا را که سلطنت در اسلام از سوی برخی فقیهان شیعه پذیرفته شده است؛ به بحث گذاشته شده است. مقاله ی حاضر با روش توصیفی -تحلیلی مدعای مذکور را در سه محور یا بخش مورد بحث قرار داده است؛ همخوانی سلطنت با اندیشه حکمرانی اسلامی در بخش اول، بررسی ادله و قایلین به ترتیب بخش دوم و سوم. نتایج این پژوهش نشان می دهد نظریه سلطنت مشروعه با اصول حکمرانی اسلامی ناسازگار است و دارای ناهمخوانی درونی از جهت علمی می باشد، همچنان که دارای دلیل متقن فقهی_کلامی نبود و بلکه هیچ فقیهی آن را قبول ندارد. بنابراین آنچه از سوی جناب کدیور مطرح شده، نوعی تحمیل رای و اراده بر اندیشه فقهیان مورد بحث است بوده و فاقد وجاهت علمی است.