بررسی پاسخ بیوشیمیایی، رویشی، عملکرد و شاخص های کارایی روکولا به منابع کود در شرایط کم آبیاری

یکی از راهکارهای افزایش تحمل گیاهان به شرایط تنش های محیطی از جمله تنش خشکی، بهبود روند دریافت عناصر غذایی توسط گیاهان است. روکولا با نام علمی Eruca vesicaria subsp. sativa Mill. به عنوان سبزی برگی در استان هرمزگان کشت می شود. با توجه به محدودیت منابع آب در این استان و نقش تغذیه در افزایش تحمل سبزی ها به تتنش خشکی این پژوهش جهت بررسی پاسخ بیوشیمیایی، رویشی، عملکرد و شاخص های کارایی روکولا به منابع کود در شرایط کم آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در گلخانه دانشگاه هرمزگان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی (آبیاری کامل به عنوان شاهد، کم آبیاری متوسط و شدید) و کاربرد کودهای مختلف به عنوان عامل فرعی (شاهد، کود اوره، ورمی کمپوست و کود گاوی) بودند. نتایج نشان داد که تمام صفات بیوشیمیایی شامل میزان کلروفیل و کارتنویید، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز و میزان مالون دی آلدهید، صفات رویشی و عملکرد شامل ارتفاع بوته، طول و قطر ریشه، وزن تر ریشه و اندام هوایی، عملکرد اقتصادی تر و کارایی نیتروژن و آب روکولا به طور معنی دار تحت تاثیر اثر اصلی آبیاری قرار گرفتند. در حالی که اثر اصلی کود بر آنزیم پراکسیداز، ارتفاع بوته و قطر ریشه معنی دار نشد. در اغلب موارد کارایی کودهای آلی در مقایسه با اوره بیشتر بود. به طوری که کاربرد ورمی کمپوست باعث افزایش فعالیت کاتالاز در شرایط کم آبیاری شدید و متوسط به ترتیب به میزان 3/23 و 9/29 درصد شد. کم آبیاری متوسط و شدید و همچنین کاربرد کود باعث افزایش کارایی مصرف آب در روکولا شد. در هر سطح کود، کم آبیاری شدید باعث کاهش معنی دار کارایی مصرف نیتروژن در مقایسه با آبیاری کامل و کم آبیاری متوسط شد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که در شرایط کم آبیاری شدید کاربرد کود گاوی باعث افزایش عملکرد اقتصادی تر روکولا به میزان 0/52 درصد در مقایسه با شاهد شد. در مجموع بیشترین عملکرد تر اقتصادی در شرایط آبیاری کامل و کاربرد کود اوره یا گاوی بدست آمد. بنابراین با توجه به محدودیت منابع آب در استان هرمزگان، کاربرد کود می تواند باعث بهبود عملکرد روکولا در شرایط کم آبیاری می شود.