نگاهی نو به کارکرد خیابان: ارائه مدل مفهومی از رویکرد خیابان مجهز برای همگان (نمونه های موردی: مقایسه خیابان امام خمینی و خیابان فروغی شهر تبریز)

خیابان های بزرگ و اصلی شهر در دوران کنونی قلب شهرها محسوب می شوند. امروزه این شریان های حیاتی با چالش های جدید اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی روبرو هستند و باید با عدم قطعیت شهر نیز مقابله کنند. حال سوال مهم این است که چگونه میتوان خیابان های اصلی شهر را طوری طراحی و برنامه ریزی کرد که انتظارات مختلف جامعه را برآورده کند و در عین حال بتواند با تحولات آتی سازگار باشد. بسیاری از برنامه ریزان و طراحان شهری در جهان در فکر ایجاد استراتژی هایی برای بازگرداندن نقش خیابان های بزرگ به موقعیت اصلی خود به عنوان مکانی در خدمت بازدیدکنندگان، کسب کارها و سهام داران می باشند که همه مردم توانایی استفاده از آن را داشته باشند. رویکرد خیابان مجهز در ادبیات جهانی مطالعات شهری در چند سال اخیر بسیار مطرح شده است اما تاکنون در حوزه تحقیقاتی متون و منابع فارسی حوزه تخصصی شهرسازی صحبتی از آن صورت نگرفته است.هدف این پژوهش نگاهی به کارکرد خیابان از طریق ارایه مدل مفهومی از خیابان مجهز می باشد و در جهت اعتبار بخشی و معرفی بهتر این رویکرد نوین دو خیابان مهم در شهر تبریز (خیابان امام خمینی، خیابان فروغی) از منظر مدل مفهومی "خیابان مجهز برای همگان" مورد مقایسه قرار گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات و داده های میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. حجم کل نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل در نرم افزار Spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، مولفه های مهم رویکرد "خیابان مجهز برای همگان" نمود قوی تری در خیابان امام خمینی نسبت به خیابان فروغی دارد و تنها خیابان فروغی در دو شاخص "برندسازی شخصی، وجود برندهای معروف تجاری" دارای اولویت بیشتری می باشد. به منظور ایجاد خیابان های مجهز باید سطح همه شمولی مکان را در تمامی ابعاد از جمله ارتباط انسان با محیط قوی نمود. همچنین توجه به شاخص های ایجاد کسب کارهای پایدار (محیط کار اشتراکی)، استفاده از ابزارهای تکنولوژی نوین، تقویت زیرساخت های اجتماعی، امکان پیاده روی موثر از ارکان اصلی در این رویکرد است.