اثر کاربرد خارجی تنظیم کننده های رشد گیاهی بر عملکرد کمی و کیفی دانه و سرعت تبادلات گازی رقم های مختلف گندم نان

تنظیم کننده های رشد گیاهی از مهم ترین عوامل تنظیم کننده تولید محصولات زراعی می باشند. بنابراین به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر صفت های فیزیولوژیک و عملکرد کمی و کیفی دانه گندم (Triticum aestivum L.)، این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول در 10 سطح شامل 10 رقم گندم نان (زارع، پارسی، سیوند، پیشتاز، بهار، آذر 2، بزوستایا، گاسپارد، سیروان و مرودشت) و فاکتور دوم در چهار سطح شامل محلول پاشی غلظت 50 میکرومولار تنظیم کننده های رشد گیاهی سیتوکینین، اکسین، جیبرلیک اسید و عدم محلول پاشی (شاهد) در زمان متورم شدن غلاف سنبله و گلدهی بود. نتایج نشان دادند که اختلاف معنی داری بین رقم ها از نظر صفت های زراعی و فیزیولوژیک وجود داشت. رقم های سیوند و پارسی در این شرایط به ترتیب با 1147 و 1097 گرم در هکتار دارای بیش ترین و رقم آذر 2 با 636 گرم در هکتار دارای کم ترین عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، وزن هکتولیتر، سرعت فتوسنتز و محتوی کلروفیل a بودند. نتایج نشان دادند که کاربرد تنظیم کننده های رشد سبب افزایش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، سرعت فتوسنتز جاری، محتوی پروتیین های محلول برگ و درصد پروتیین دانه شد. در بین تنظیم کننده های رشد مورد بررسی، کاربرد غلظت 50 میکرومولار سیتوکینین، بیشترین افزایش در سرعت فتوسنتزی گیاه (4/18 درصد) را موجب شد.