تاثیر تغییر اقلیم برکشت گندم در دامنه کوه سبلان با استفاده از مدل LARS-WG (مطالعه موردی: دشت های مشکین شهر و سراب)

مطالعه تغییر اقلیم زمینه ساز اتخاذ روش های سازگاری و کاهش اثرات سوء تغییر اقلیم بر بخش کشاورزی است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر تغییر اقلیم برکشت گندم در دشت های مشکین شهر و سراب با استفاده از داده های بارش سالانه، دمای (حداقل و حداکثر) سالانه و ساعت آفتابی از سال 1995 تا 2015 است. با استفاده از نرم افزار LARS-WG شبیه سازی متغیرهای اقلیمی در دوره پایه بررسی و تایید گردید. سپس داده های مدل HADCM3 در دوره های 2016 تا 2045 و 2046 تا 2065 تحت سناریوی A1B، شبیه سازی شدند. محاسبه مقدار بارش موثر، تبخیر و تبخیر و نیاز آبی محصول گندم برای دوره پایه و دوره های آینده با روش CROPWAT برآورد و تغییرات آن ها ارزیابی شدند. نتایج پیش بینی مدل LARS-WG برای دوره های آینده 2016 تا 2045 و 2046 تا 2065 نسبت به دوره پایه طبق سناریوی A1B نشان داد که دما به ترتیب در مشکین شهر 7/1 و 8/1 درجه سانتی گراد افزایش و میانگین بارش به ترتیب 9/3 و 6/6 درصد کاهش می یابد و در سراب نیز دما به ترتیب 69/0 کاهش و 37/0 درجه سانتی گراد افزایش و بارش 17/6 درصد افزایش و 91/12 درصد کاهش می یابد. نتایج بررسی داده ها با روش کراپ وات نشان داد که در مشکین شهر بارش موثر نسبت به دوره پایه در دوره های آتی به ترتیب 3 و 6 درصد کاهش، تبخیر و تعرق 12 درصد افزایش و 2 درصد کاهش و نیاز آبی 5/19 درصد و 5 درصد افزایش می یابد و در سراب نیز بارش موثر نسبت به دوره پایه در دوره های آتی به ترتیب 5/0 و 17 درصد کاهش، تبخیر و تعرق 54 درصد و 67 درصد افزایش و نیاز آبی 70 درصد و 92 درصد افزایش می یابد؛ بنابراین که تاثیر تغییر اقلیم برکشت محصول گندم در دوره های آینده در دامنه جنوبی کوه سبلان (سراب) بیشتر از دامنه شمالی آن در (مشکین شهر) خواهد بود.