شناسایی و تفکیک مناطق بیابانی از دیدگاه ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی؛ استان تهران)

بیابانهای ژئومورفولوژیکی به مناطقی اطلاق می شود که به دلیل شرایط خاص زمین ساختی، سنگ شناختی، خاک و توپوگرافی از توان تولید بیوماس اندکی برخوردار بوده و دخالت عوامل انسانی در کاهش بیوماس آنها محدود می باشد. بیابانهای مزبور از دیدگاه های مختلفی تقسیم بندی و تعریف شده اند. این بیابانها از نقطه نظر خواص مورفولوژیکی، ساختمانی، سنگی- خاکی و ترکیبی طبقه بندی و تعریف گردیده اند. در طول این پژوهش از روش مورفوژنیکی به عنوان مبنا برای تعریف و طبقه بندی بیابانهای ژئومورفولوژیکی استان تهران استفاده شده است. در این راستا با استفاده از نقشه های زمین شناختی و توپوگرافی و تلفیق داده های آن دو، عوارض ژئومورفولوژیکی خاص بیابان از جمله دشت سرها، بسترهای طغیانی در مسیر شبکه های آبراهه های تپه های ماسه بادی- نبکاها، کویرها و زمینهای نمک دار، بدلندها، گنبدهای نمکی و... شناسایی گردیده و بعد با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست سنجنده ETM محدوده عوارض اصلاح و احیانا بازسازی شده اند. در انتها محدوده های یادشده به عنوان محدوده بیابانهای طبیعی استان تهران معرفی گردیده اند. براساس بررسی های بعمل آمه توسعه بیابانهای ژئومورفولوژیکی استان در مرزهای غربی و جنوب غربی آن بیشتر بوده و مساحت کل آنها 309554 هکتار محاسبه شده که در برگیرنده 16.79 درصد از مساحت کل استان است.