فراوانی شاخص‏ه ای انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن در چارچوب الگوی ساخت-تلفیق کینچ: شواهدی از کتاب‏های فارسی دوره‏ های ابتدایی، متوسطه اول و دوم

خواندن مهارت زبانی مهمی است؛ زیرا بخش عظیمی از یادگیری از این طریق است. برای بهبود مهارت خواندن باید نوع و سطح متنی که آموزش داده می‏شود با دانش ‏آموزان متناسب باشد. به همین دلیل، محققان از دیرباز به تعیین سطح دشواری متن (خوانش ‏پذیری متن) توجه داشته ‏اند. یکی از شاخص‏های خوانش ‏پذیری متن، انسجام در سطح خرد است. هدف پژوهش حاضر، بررسی معناداری فراوانی انواع شاخص‏های انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن (روساختی و متن پایه و الگوی موقعیتی) کتاب‏های‏ فارسی دوره ‏های ابتدایی (پایه ششم) و متوسطه اول (پایه نهم) و متوسطه دوم (پایه دوازدهم) در چارچوب الگوی ساخت تلفیق کینچ (1998-1988) است. این مطالعه پژوهشی ترکیبی است. در بخش کیفی، انواع شاخص‏های انسجام خرد در سطوح گوناگون بازنمایی متن این کتاب‏ها مشخص شدند. سپس، در بخش کمی، فراوانی این شاخص‏ها در متن این کتاب‏ها تعیین شده و معناداری فراوانی آن‏ها با مجذور کا محاسبه شد. نتایج حاکی از تفاوت معنادار میان فراوانی شاخص ‏های انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن کتاب‏های فارسی در هر سه دوره تحصیلی است. با طولانی‏ترشدن متن کتاب‏ها از پایه ششم به پایه ‏های نهم و دوازدهم، فراوانی بیشتر شاخص‏ها افزایش یافت؛ اما این افزایش قاعده ‏مند نبود. ظاهرا رویکرد آموزشی این کتاب‏ها، رویکردی مهارتی است؛ به این معنا که بر آموزش و تقویت مهارت‏های زبانی (خواندن) تاکید دارد؛ ولی با توجه به نتایج این مطالعه شاید بتوان گفت در عمل و به‏ ویژه در تدوین متن کتاب‏های فارسی به این مهارت چندان توجه نشده است.