ارزیابی عملکرد تشکیل تشکل های آب بران به عنوان راهکاری در جهت مدیریت بهینه منابع آب: شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود

کمبود منابع آب از یک سو و نیاز به تولید مواد غذایی از سوی دیگر باعث عدم مدیریت صحیح در زمینه توزیع آب در کشاورزی شده است. هدف این پژوهش بررسی موانع پیش رو در تشکیل تشکل های آب بران به عنوان راهکاری برای استفاده بهینه از منابع آبی موجود می باشد تا با مشارکت ذی‎نفعان از مصرف بی‎رویه آب جلوگیری کند. تشکل های آب بران اولین شکل از رهیافت مدیریت مشارکتی در بخش آبیاری است و نقش کلیدی آن ها در مدیریت بهینه‎ مصرف آب کشاورزی انکارناپذیر است. در این مطالعه برای بررسی موانع پیش رو در تشکیل تشکل های آب بران از سه تشکل تاسیس شده پایلوت در حوزه شبکه آبیاری سفیدرود استفاده گردید. جامعه آماری اعضای تشکل های آب بران حوزه سفیدرود تعریف شد که با استفاده از پرسشنامه ه ای با ضریب آلفای کرونباخ 9/0 به تعداد 62 مورد، از طریق روش پرسشگر فعال، روند شکل گیری تشکل ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تشکیل تشکل‎ها می‎تواند روند مثبتی را در بهبود شرایط آب‎بران ایجاد کند. طبق نتایج به دست آمده، اثرگذارترین شاخص مربوط به شاخص های اجتماعی با وزن 312/0، شاخص پایداری با وزن 298/0 و ارتباطات با وزن 211/0 و کم اثرترین شاخص ها مربوط به شاخص تعریف وظایف با وزن 13/0 و شاخص زمان با وزن 14/0 بود. همچنین می توان در مناطقی که ظرفیت و شرایط پذیرش طرح را دارند به صورت پایلوت از تشکل ها استفاده نمود و با داشتن یک نمونه موفق، سایر کشاورزان را تشویق به مشارکت در تشکیل تشکل ها کرد.