کمیته نما، چالش ها و دستاوردها، ارزیابی عملکرد کمیته نمای مشهد

وظیفه ذاتی طراحی شهری، مدیریت ارتقای کیفیت های طراحی شهری توامان در ابعاد محتوایی و رویه ای می باشد. بدون توجه همزمان به این دو، ناب ترین نظریه های طراحی شهری نیز ممکن است بی ثمر و در عرصه واقعیت ناکارآمد باقی بمانند. ارتقای کیفیت منظر افزون بر نیاز به تدوین ضوابط و وضع قوانین فراگیر، روشن و کم و بیش قابل انعطاف نیاز به تعریف ساختار اجرایی دقیق و کارآمد دارد تا بتواند اهرم مناسبی برای اجرای این ضوابط و قوانین باشد. کمیته های نما یکی از انواع روش های کنترل و اجرای این ضوابط هستند که در دستیابی به هدف ارتقای منظر نقش به سزایی دارند. شهر مشهد با تدوین مصوبات و تشکیل کمیته های کنترل و هدایت منظر شهری یکی از پیشگامان اصلی این امر در کشور بوده است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی عملکرد کمیته نمای مشهد از طریق بررسی آسیب ها و چالش ها و دستاوردهای آن و ارایه پیشنهاداتی موثر بر بهبود این عملکرد می باشد. این پژوهش با استفاده از روش پژوهش ترکیبی، طرح پژوهش همسوسازی به ارزیابی عملکرد کمیته نمای مشهد در دو فاز کمی، کیفی پرداخته است. یافته های پژوهش بیان می دارد که مهم ترین چالش های کمیته های نما؛ کیفی بودن تصمیمات و اعمال سلیقه فردی اعضا، ضعف جایگاه قانونی و نبود ضوابط ملاک عمل و نبود ضمانت اجرایی می باشد. مهم ترین دستاوردهای آن؛ جلب توجه جامعه تخصصی به اهمیت منظر همگانی، حقوق و سلیقه شهروندان و تقویت جایگاه معماران در فرآیند توسعه منظر شهری می باشد. پیشنهاداتی در جهت بهبود عملکرد کمیته نما دردو بخش رویه ای شامل مواردی مانند ارتقای سطح اداری تشکیلاتی کمیته نما، تشکیل کمیته هدایت طرح ها، تهیه گزارش عملکرد ادواری و بخش محتوایی شامل برنامه ریزی برای مشارکت و نظرسنجی و فرهنگ سازی برای ترویج الگوی معماری ایرانی می باشد.