تجزیه علیت صفات کمی و گروه بندی لاین های بادمجان در نسل F4

علی رغم اهمیت گیاه بادمجان، مطالعات به نژادی کمی در رابطه با این گیاه در ایران صورت گرفته است. لذا مطالعات بیشتری را به ویژه در ارتباط با مقایسه لاین های جدید و نیز ژنوتیپ های بومی کشور می طلبد. این پژوهش با هدف ارزیابی روابط صفات و شناسایی اثرات مستقیم و غیر مستقیم صفات کمی ‏موثر در عملکرد بادمجان با 40 لاین اصلاحی در نسل F4 انجام شد.

آزمایش در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در فصل زراعی سال 1400 انجام شد. در این مطالعه 40لاین اصلاحی در نسل F4 به همراه والدین آنها استفاده شد. صفات مختلفی از جمله ارتفاع بوته، تعداد میوه، طول میوه، وزن میوه، قطر میوه و عملکرد میوه اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، همبستگی، تجزیه علیت و تجزیه خوشه ای استفاده گردید.

نتایج همبستگی نشان داد که عملکرد میوه با صفت وزن میوه دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار می باشد. نتایج بدست آمده از تجزیه علیت نشان داد که وزن میوه و پس از آن صفت تعداد میوه در بوته بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد میوه داشتند. بزرگترین اثر غیرمستقیم وزن میوه از طریق قطر میوه بوده است. این صفات می توانند به عنوان شاخص انتخاب در برنامه های اصلاحی بادمجان برای بهبود عملکرد درنظر گرفته شوند. بر طبق نتایج تجزیه خوشه ای لاین های مورد مطالعه براساس صفات مورد مطالعه در سه گروه مختلف قرار گرفتند.

تجزیه خوشه ای وجود تنوع مناسبی را بین لاین های مورد مطالعه نشان داد و آنها را در سه گروه مجزا طبقه بندی نمود. وزن میوه و تعداد میوه بیشترین اثرات مستقیم را بر عملکرد میوه در بادمجان دارا بودند و از این دو صفت می توان به  عنوان شاخص انتخاب برای بهبود عملکرد در برنامه های اصلاحی بادمجان در جمعیت های درحال تفکیک استفاده کرد.