ارزیابی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های بادام زمینی با استفاده از شاخص های انتخاب چند متغیره

این تحقیق به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه 11 ژنوتیپ بادام زمینی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سه ایستگاه تحقیقاتی مختلف در استان گیلان، ایران، طی دو فصل زراعی 1398 و 1399 انجام شد. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثرات اصلی ژنوتیپ (G)، محیط (E) و اثرات متقابل آنها (G×E) بسیار معنی دار (01/0<p) بود. تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) بر اساس ماتریس همبستگی رتبه ای نشان داد که دو PCA اول 6/76 درصد از واریانس متغیرهای اصلی را توجیه می کنند. بر اساس تحلیل بای پلات، آماره های پایداری ناپارامتری در چهار گروه طبقه بندی شدند. خوشه بندی ژنوتیپ ها بر اساس میانگین عملکرد و آماره های پایداری ناپارامتری، چهار گروه اصلی را نشان داد. نتایج حاصل از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (IGSI) که با استفاده از تمامی آماره های پایداری ناپارامتری محاسبه شد، نشان داد که ژنوتیپ های 178، 128، 201، 176، و 115 با داشتن حداکثر مقدار IGSI، پایدارترین ژنوتیپ ها بودند. همچنین با توجه به شاخص فاصله چندمتغیره از ژنوتیپ ایده آل (MGIDI)، ژنوتیپ های 178 و 176 به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها و ژنوتیپ های 115، 201 و 128 در رتبه های بعدی قرار گرفتند.