ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی شاخص های حدی اقلیمی بارندگی در بخش مرکزی استان اردبیل

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی شاخص های حدی اقلیمی بارندگی در بخش مرکزی استان اردبیل است. در پژوهش حاضر به منظور ارزیابی تغییرات، 11 شاخص حدی اقلیمی در یک دوره 40 ساله انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا داده های مورد نیاز تهیه و پس از مرتب سازی، مقادیر مربوط به شاخص های مورد نظر با استفاده از فرمول نویسی در نرم افزار Excel محاسبه شدند. روند تغییرات زمانی شاخص ها با استفاده از نرم افزار ProUCL و تغییرات مکانی شاخص ها نیز توسط نرم افزار GIS بررسی شد. به طور کلی تغییرات شاخص های حدی بارندگی در همه ایستگاه ها دارای روند کاهشی است، اما در ایستگاه هیر معنی دار است. براساس نتایج درون یابی، شاخص های حداکثر بارش ماهانه یک روزه، حداکثر بارش ماهانه 5 روزه و مجموع بارش سالانه در روزهای بارانی در بخش مرکزی و غربی به ترتیب کم ترین و بیش ترین تغییرات را نشان می دهند. شاخص های شدت بارش خام، مجموع بارش سالانه در 95 درصد روزهای بارانی در بخش های شمالی، جنوبی و غربی استان اردبیل بیش ترین مقدار و در بخش شرقی منطقه کم ترین مقدار را نشان می دهد. شاخص های تعداد روزهای دارای بارش 10 میلی متر یا بیش تر، تعداد روزهای دارای بارش 20 میلی متر یا بیش تر و مجموع بارش سالانه در 99 درصد روزهای بارانی به ترتیب کم ترین و بیش ترین مقدار را در شرق و شمالی-غربی منطقه نشان داد. شاخص های طول دوره مرطوب و Rnnmm بیش ترین مقادیر را در بخش های غربی و شرقی و کم ترین مقادیر را در بخش مرکزی استان نشان می دهد. در مجموع می توان گفت که ارزیابی تغییرات شاخص های حدی می تواند راهنمایی در ارزیابی تغییرات اقلیمی و نیز اثرات منفی ناشی از آن بر وضعیت هیدرولوژی باشد.