واکاوی پیشایندها و پیامدهای اجتماعی- فرهنگی اعتیاد به اینترنت با استفاده از رویکرد مرور نظام مند پیشینه

برخی پژوهش ها حاکی از تاثیرات منفی و برخی حاکی از جنبه های مثبت اینترنت بر ابعاد مختلف زندگی کاربران آن است، لیکن به نظر می رسد استفاده افراطی از هر رسانه ای بیشتر تبعات منفی آن را دامن می زند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی پیشایندها و پیامدهای اجتماعی- فرهنگی اعتیاد به اینترنت با استفاده از رویکرد مرور نظام مند پیشینه است. این پژوهش به روش کیفی و بر اساس مرور نظام مند انجام شد. در فرایند بررسی سیستماتیک، تعداد 83 پژوهش در بازه زمانی 1380 تا 1400 شناسایی شدند. بامطالعه دقیق متن پژوهش ها توسط اساتید دانشگاه و خبرگان، 48 پژوهش، شمول تشخیص داده شد. بر طبق نتایج بدست آمده، اضطراب اجتماعی، سرمایه اجتماعی و هراس اجتماعی، به ترتیب قوی ترین پیشایندها و انزوای اجتماعی، سازگاری اجتماعی و گرایش به جنس مخالف، به ترتیب قوی ترین پیامدها شناسایی شدند. با توجه به ناهمگنی در مطالعات، اندازه اثر روش نمونه گیری هدفمند در پژوهش های مربوط به پیشایندها و پیامدها بیشتر از سایر روش های نمونه گیری بود. اعتیاد به اینترنت باعث افزایش انزوای اجتماعی و گرایش به جنس مخالف و کاهش سازگاری اجتماعی می شود و از اضطراب اجتماعی، سرمایه اجتماعی و هراس اجتماعی تاثیر می پذیرد. در همین راستا پیشنهاد می شود میزان استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی، مدیریت و سواد رسانه ای افراد ارتقاء داده شود.