تدوین بسته ارتقای مهارت های زبانی مبتنی بر توان بخشی شناختی و تعیین اثربخشی آن بر عملکرد زبان دریافتی کودکان دارای اختلال زبانی خاص

زبان یکی از مهم ترین مولفه های رشد در کودکان است؛ بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر، تدوین بسته ارتقای مهارت های زبانی مبتنی بر توان بخشی شناختی و تعیین اثربخشی آن بر عملکرد زبان دریافتی کودکان دارای اختلال زبانی خاص بود.

روش پژوهش حاضر از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی بود. جامعه آماری در بخش کیفی کتاب ها و مقالات علمی بودند. در بخش کیفی داده های به دست آمده به روش تحلیل مضمون استقرایی تحلیل و سپس بسته مداخلاتی بر اساس آنها در 12 جلسه تدوین و روایی محتوایی آن تایید شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی شامل تمامی کودکان 5 تا 7 ساله دارای اختلال زبانی خاص بودند که به مراکز گفتاردرمانی شهر بروجرد مراجعه نمودند که از این میان 30 کودک به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس هوشی وکسلر کودکان، مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته و آزمون رشد زبان نیوکامر و هامیل بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-24 با روش‏ تحلیل واریانس مکرر تحلیل شدند.

نتایج نشان داد بسته ارتقای مهارت های زبانی مبتنی بر توان بخشی شناختی با CVR بین 80/0 تا 1، و CVI بین 795/0 تا 875/0دارای روایی محتوایی مطلوبی می باشد. همچنین بین دو گروه آزمایش و کنترل در عملکرد زبان بیانی در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0>P). بدین معنا که بسته ارتقای مهارت های زبانی مبتنی بر توان بخشی شناختی منجر به بهبود عملکرد زبان دریافتی کودکان با اختلال زبانی خاص شده است و میزان تاثیر آن 64/0 می باشد.

با توجه به اثربخشی بسته ارتقای مهارت های زبانی مبتنی بر توان بخشی شناختی بر عملکرد زبان دریافتی کودکان با اختلال زبانی خاص، پیشنهاد می شود در درمان اختلالات زبانی به ماهیت شناختی زبان توجه شده و از بسته مداخلاتی فوق به عنوان یک روش مداخله ای در مراکز آموزشی و درمانی استفاده گردد.