مطالعه ارتباط مکانی خصوصیات خاک با عملکرد گندم در شرایط تداخل با علف های هرز با استفاده از روش زمین آماری

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط مکانی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد گندم در شرایط رقابت با علف های هرز در شرایط آب و هوایی اصفهان بود. در سال زراعی 99-1398، آزمایش مزرعه ای در قالب سیستم شبکه ای با فاصله 2 × 2 متر انجام شد. در هر نقطه شبکه، خصوصیات خاک، عملکرد دانه گندم و تراکم علف هرز سلمه تره اندازه گیری شد. نتایج نشان داد ویژگی های خاک، تراکم علف هرز و عملکرد گندم در سطح مزرعه، توزیع یکنواخت یا تصادفی نداشت بلکه دارای پراکنش لکه ای یا تجمعی بود. نتایج نشان داد علف هرز سلمه تره دارای همبستگی مکانی متوسط با محتوای شن و EC خاک و همبستگی مکانی قوی با پتاسیم خاک بود، درحالی که این علف هرز در خاک های با مقادیر پایینی از محتوای فسفر، رس، سیلت و pH خاک، تجمع بیشتری داشت. کراس سمی واریوگرام برازش داده شده نشان داد عملکرد دانه دارای همبستگی مکانی قوی با صفات فسفر، پتاسیم، pH و رس خاک به ترتیب به میزان 8/85، 0/80، 3/80 و 9/80 درصد در دامنه 9/2، 6/3، 0/4 و 8/2 متر بود. مناطقی که عملکرد گندم در آن جا کمتر بود غالبا منطبق بر مناطقی بود که محتوای شن و EC خاک در آن جا بیشترین میزان را دارا بودند. در مجموع، نتایج حاکی از آن بود که عملکرد دانه گندم در سطح مزرعه از مکانی به مکان دیگر تغییر می نمود یا به عبارتی دارای توزیع لکه ای بود که این تغییرات تحت تاثیر خصوصیات خاک و علف هرز قرار می گیرد.