نگرشی هویت محور بر سیاست متوازن روسیه در قبال کشورهای اسلامی خاورمیانه: مطالعه موردی ایران و عربستان (2020-2011)

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مولفه های موثر بر سیاست روسیه نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، پس از انقلاب های عربی است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چه عواملی روسیه را به سمت اتخاذ سیاست متوازن نسسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه از سال 2011-2020 سوق داده است؟ همچنین پژوهش بر این فرضیه استوار است که در فاصله سال های 2011-2020 میلادی، روسیه از یک سو در مبارزه علیه تروریسم تکفیری، به همکاری با گروه های شیعی به رهبری ایران روی آورد و از سوی دیگر، با هدف جلوگیری از تحریک بنیادگرایی دینی در جمهوری های مسلمان نشین خود، به گسترش روابط با کشورهای اسلامی سنی مذهب پرداخت. در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و در قالب چارچوب نظری سازه انگاری، تحلیلی نسبتا متمایز از ماهیت روابط روسیه با کشورهای اسلامی خاورمیانه در مقطع پس از انقلاب های عربی ارایه گردید. نتایج حاکی از آن است که با وقوع انقلاب های عربی در سال 2011 میلادی و شکل گیری دسته بندی های جدیدی در سطح منطقه ای و بین المللی در خاورمیانه، به ویژه پیرامون بحران سوریه که آغازگر مقطع تازه ای در روابط روسیه با جهان اسلام بود، مسکو با هدف دفع خطر جریان افراط گرایی اسلامی، تلاش کرد با اتخاذ سیاست متوازن نسبت به کشورهای اسلامی خاورمیانه، ضمن پرهیز از ایجاد تنش با آنها، به تقویت روابط با آنان بپردازد. لذا انتظار می رود، نقش اسلام در سیاست خارجی روسیه افزایش یابد و دولتمردان روسی، تمایل بیشتری به تعامل سازنده با کشورهای اسلامی خاورمیانه پیدا نمایند.