طراحی مدلی برای سیاست گذاری سلامت مشارکت محور در سطح محلی

مشارکت سطوح محلی در فرآیند سیاست گذاری سلامت می تواند به عنوان رویکردی برای حل کارآمدتر مشکلات جوامع محلی و پشتیبان نظام سلامت در دستیابی به اهداف خود باشد. هدف این پژوهش نیز طراحی مدلی برای سیاست گذاری سلامت مشارکت محور در سطح محلی بود.

این مطالعه ترکیبی در طی سه فاز مرور نظام مند، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و روش دلفی انجام شد. هدف مرور نظام مند شناسایی عوامل موثر بر مشارکت در سطوح محلی بود که از طریق جست و جوی کلید واژه های Mesh در پایگاه های خارجی PubMed، Web of Science، Cochrane و Scopus و داخلی SID و Magiran انجام شد. هدف مرحله کیفی شناسایی موانع و تسهیل گرهای مشارکت بود که با روش نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 فرد مطلع کلیدی صورت گرفت. ارکان و مولفه های مدل اولیه پس از تدوین، از طریق تکنیک دلفی برای اعتبارسنجی در اختیار صاحب نظران قرار گرفت تا مدل نهایی به دست آید.

عوامل تاثیرگذار برای مشارکت شامل عوامل فردی، محیطی و زمینه ای بود که از مرور نظام مند 21 مقاله به دست آمد. تسهیل کننده ها و موانع، چالش ها، مزایا و معایب مشارکت سطوح محلی در فرآیند سیاست گذاری از طریق نتایج مطالعه کیفی شناسایی شد که در سه درون مایه اصلی شامل فرآیند مشارکت، ذینفعان فرآیند و راهکارهای تسهیل مشارکت دسته بندی شدند. در نهایت مدل سیاست گذاری سلامت مبتنی بر مشارکت در سطح شهرستان با استفاده از دیدگاه صاحب نظران اعتبارسنجی و نهایی سازی شد.

مشارکت در فرآیند سیاست گذاری سلامت مستلزم استفاده از تسهیل کننده ها و حذف یا کاهش موانع است. سطوح محلی از لحاظ مسایل سلامت در ایران درگیر چالش های پیچیده ای هستند که حل این مسایل با مشارکت واقعی خود آن ها امکان پذیر است.