الگوی عدم بلوغ اخلاق حرفه ای حسابرسان در ایران: با رویکرد نظریه داده بنیاد

امروزه، حسابرسان برای تحقق اهداف اساسی حرفه خود یعنی اعتباردهی به صورت های مالی باید از آموزه اخلاق فردی و اخلاق حرفه ای برخوردار باشند. در پژوهش حاضر، برای تبیین شرایط فعلی بلوغ اخلاق حرفه ای حسابرسان، مصاحبه نیمه ساختاریافته از 14 نفر خبره شامل اعضای هییت علمی شاغل در حرفه حسابرسی، اعضای جامعه حسابداران رسمی، اعضای کانون کارشناسان یا کارشناسان قوه قضاییه، متخصصان امور مالیاتی، مدیران مالی شرکت ها با حداقل سابقه 5 سال حسابرسی، تا پایان سال 1401 که به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب شده اند، انجام شد. یافته های پژوهش حاضر مبین عدم بلوغ اخلاقی حرفه ای حسابرسان  در ایران است که ناشی از برخی شرایط علی بوده و حسابرسان در مواجه با این پدیده اقدام به اتخاذ دو راهبرد یعنی مقابله دفاعی یا مقابله ناسازگارانه می نمایند. همچنین نارسایی در قوانین و مقررات، ضعف های موجود در نظام آموزش و پژوهش و فرهنگ سازمانی، شرایط اقتصادی و ساختار حرفه، از شرایط مداخله گر موثر بر عدم بلوغ اخلاق حرفه ای حسابرسان هستند که عدم بلوغ اخلاق حرفه ای را تشدید می کنند. انتظار می رود نهادهای تصمیم گیر علمی و حرفه ای با توجه به این الگو، در جهت توسعه حوزه اخلاق و رهبری اخلاقی در داخلکشور، ایجاد استانداردهای اخلاقی و تدوین دوره های آموزشی کاریردی که به بهبود اخلاق حرفه ای حسابرسان برای انجام وظیفه اعتبار دهی به صورت های مالی کمک میکند، گام بردارند.