بررسی میزان فلزات سنگین کمپوست تولیدی در صنایع کمپوست استان مازندران

یکی از محدودیت های اصلی در استفاده از کمپوست، امکان وجود فلزات سنگین با غلظت های زیاد است. این عناصر بر خلاف آلاینده های آلی نمی توانند توسط میکروارگانیسم ها تجزیه شوند و در غلظت های بالا برای خاک، گیاهان، زندگی آبزیان و سلامت انسان سمی تلقی می شوند. لذا مطالعه حاضر، به بررسی غلظت فلزات سنگین در کمپوست تولیدی در صنایع کمپوست استان مازندران و مقایسه آن با مقادیر استاندارد پرداخته است.

این مطالعه، یک مطالعه توصیفی-مقطعی بوده که در سال 1400-1399 انجام شد. نمونه ها از سه کارخانه کمپوست مازندران (بابل، بهشهر و تنکابن) با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی برداشته شدند و طبق روش هضم اسیدی (موسسه ملی استاندارد 5615) آماده سازی شدند. غلظت فلزات سنگین در نمونه ها با استفاده از دستگاه ICP-OES اندازه گیری شد.

میانگین غلظت آرسنیک، روی، سرب، کادمیوم، کبالت، کروم، مس و نیکل بر حسبmg/kg  در نمونه های مورد بررسی به ترتیب برابر با 3/47±1/38، 151/5±490، 12±74، 0/65±2/57، 1/46±4/5، 16/47±31/72، 49/9±186، 4/2±22/7 بوده است. میانگین غلظت فلزات سنگین نیز در شهرهای مختلف با استفاده از آزمون کروسکال والیس مقایسه شد که بر اساس آن غلظت فلزات سنگین در هیچ کدام از شهرها تفاوت معنی داری با همدیگر نداشتند (0/05<p).

غلظت فلزات سنگین نمونه های کمپوست مورد بررسی کمتر از مقادیر ذکر شده در استانداردهای داخلی و خارجی بوده است، لذا محصول نهایی کمپوست کارخانجات مورد بررسی از نظر فلزات سنگین معیارهای بهداشتی را رعایت کرده و قابلیت استفاده ایمن در مقاصد محیط زیستی را دارد.