برآورد سرعت آستانه فرسایش بادی با استفاده از دستگاه تونل بادی در کانون های گردوغبار استان خوزستان (مطالعه موردی : ماهشهر، امیدیه، هندیجان)

گردوغبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتا در مناطق خشک و نیمه خشک جهان رخ می دهد و به همین دلیل یکی از چالش های اصلی کشور ایران به خصوص در جنوب غرب کشور (به ویژه استان خوزستان) به شمار می رود. هدف از این پژوهش برآورد سرعت آستانه فرسایش و میزان فرسایش پذیری خاک در کانون های ماهشهر، امیدیه و هندیجان با استفاده از دستگاه تونل بادی است. به این منظور در کانون های مطالعاتی ذکر شده، 32 نقطه و سپس با میانگین گرفتن از هر واحد اراضی در نهایت ده نقطه انتخاب شد و به عنوان نمونه خاک سطحی برداشت و سپس به آزمایشگاه تونل باد منتقل شد. سپس سرعت آستانه فرسایش و همچنین میزان فرسایش پذیری خاک در سرعت های 15، 20، 25 و30 متربرثانیه در طول مدت دو دقیقه اندازه گیری شد. نتایج برآورد آستانه فرسایش بادی در منطقه مورد مطالعه نشان داد سرعت آستانه فرسایش بادی در محدوده 6 -17 متربرثانیه و مجموع میزان بادبردگی  36/0 تا  86/21 کیلوگرم بر متر مربع بر دقیقه متغیر است. کمترین سرعت آستانه در دشت های رسوبی جراحی-ماهشهر واقع در شمال غرب کانون قرار دارد و بیشترین میزان بادبردگی و فرسایش نیز در آبرفت ها و مخروط افکنه های بادبزنی شکل تاقدیس هندیجان واقع در جنوب شرق کانون می باشد. بیشترین سرعت آستانه فرسایش بادی و کمترین میزان بادبردگی در دشت رسوبی جراحی-امیدیه در قسمت های شمالی کانون خوزستان قرار داشت که نشان دهنده‎ مقاومت بالاتر و حساسیت کمتر آن نسبت به بقیه قسمت های کانون می باشد. همچنین با توجه به نتایج آزمایشات دانه بندی مطابق نظریه چیپل میزان فرسایش پذیری تمامی نمونه های جمع آوری شده از کانون های ریزگرد ماهشهر، امیدیه و هندیجان زیاد است و همه نمونه ها حساس به فرسایش بادی هستند.