تحلیل راهبردها و اقدام های کتابخانه های دانشگاهی ایران در دوره بحران همه گیری کووید-19 در مقایسه با نمونه های بین المللی

در این پژوهش تلاش شده تا مهمترین راهبردها و اقدام های کتابخانه های دانشگاهی ایران در بحران همه گیری کووید-19، شناسایی، ارزیابی و با نمونه های بین المللی مقایسه شود.

روش پژوهش: 

پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی و به شیوه توصیفی-تحلیلی در دو بخش انجام شد. تحلیل وضعیت کتابخانه های دانشگاهی ایران در دو بعد آموزش و پژوهش در مواجهه با بحران کووید-19 و بررسی نقش این کتابخانه ها در بعد مسئولیت اجتماعی در مقایسه با نمونه های بین المللی از جمله اهداف این پژوهش بود. ابزارهای این پژوهش یک سیاهه وارسی محقق ساخته و یک پرسش نامه و جامعه آماری، کتابخانه های دانشگاه های ایران و جهان (بر پایه رتبه بندی تایمز) بودند. تعداد 301 نمونه از کتابخانه های دانشگاهی بین المللی و از نمونه های ایرانی نمونه در دسترس و پاسخگو به پرسشنامه که 33 کتابخانه بودند استفاده شد.

وضعیت کتابخانه های دانشگاهی در ایران در مقایسه با کتابخانه های دانشگاهی جهان در این همه گیری جهانی به گونه ای بود که راهبردها و اقدام های این کتابخانه ها در ایران توجه متوازن و هماهنگی به آموزش و پژوهش نداشتند. از سوی دیگر، این راهبردها و اقدام ها، با اقدام ها و راهبردهای کتابخانه های دانشگاهی بین المللی همگام نبودند.

تلاش کتابخانه های دانشگاهی جهان در مواجهه با یکی از دشوارترین چالش های خود قابل توجه و معنادار بود. همچنین، سهم تعهد در قبال مسئولیت اجتماعی در این کتابخانه ها نیز بسیار قابل توجه بود؛ اما میزان توجه به فعالیت های این جنبه در داخل کشور اندک بود. از این رو، یکپارچگی و پیوند میان کتابخانه های دانشگاهی، مراکز یا واحدهای آموزشی و فناوارنه، مراکز پژوهشی و آزمایشگاهی، یکی از مهمترین راهکارها هنگام رخدادهای مشابه پیشنهاد می شود.