استفاده از الگوی تحلیل شبکه (ANP) برای اولویت سنجی موانع جابه جایی پایتخت در ایران

ایران کشوری است که بنا به دلایل مانند ترافیک آلودگی هوا، زلزله خیز بودن و تمرکز جمعیت در شهر تهران، می کوشد تا پایتخت خود را انتقال دهد. جابه جایی پایتخت در ایران از دو منظر اهمیت ویژه ای پیدا می کند؛ اول ساماندهی شهر تهران و تعادل بخشی به نظام شهری و منطقه ای کشور و دوم حفظ امنیت سیاسی کشور؛ ازاین رو هدف از نگارش این مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی و پیمایشی نگاشته شده، شناسایی اصلی ترین موانع و چالش های فراروی جابه جایی پایتخت و ارائه راهکارهای بهینه در جهت رفع این موانع مهم ترین هدف آن است. به همین منظور روش مقاله، با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی_تحلیلی است و گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و اسنادی انجام گرفته است. نتایج تحقیق برگرفته از جامعه آماری تحقیق که متخصصان علوم انسانی در حوزه های مرتبط با موضوع است و حجم نمونه 100 نفر کارشناس است که از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند، حاکی از آن است که عواملی مختلف امنیتی مانند: «به وقوع پیوستن نزاع های سیاسی بر سر تفویض قدرت و اختیارات و توزیع وزارتخانه ها در شهرهای مختلف»؛ «موفق نبودن انتقال پایتخت های دیگر در سایر نواحی جهان» و... به ترتیب بیشترین اثر را در این مولفه داشته اند؛ بنابراین مهم ترین پیشنهاد و راهکار نویسندگان ساماندهی سیاسی فضا برای تمرکززدایی از تهران. پراکنده ساختن وزارتخانه ها، ادارات و مراکز غیرضروری در سطح کشور برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران است.